Zijin Mining: Van ‘waardeloze’ berg tot mijnimperium

door

In de vroege jaren tachtig leek de berg Zijinshan in de Chinese provincie Fujian niet meer dan een verzameling arme, rotsige gronden. De meeste experts beschouwden de ertslaag als te laagwaardig om er ooit winstgevend goud of koper uit te halen. Eén jonge geoloog dacht daar anders over: Chen Jinghe. Een aantal Surinaamse journalisten oriënteerde zich vorige week bij Zijin en kreeg een rondleiding bij de mijn in de gemeente Shanghang.

Tekst en beeld Ivan Cairo

Tijdens de oriëntatie bij de open groeve wordt al snel duidelijk dat daar veel meer gebeurt dan wat het oog ziet. Onder de exploïtatie in de bovengrondse mijn is een tweede mijnoperatie gaande. Daar wordt het erts in een ondergrondse mijn ontgonnen, legt een vertegenwoordiger van de maatschappij uit.

“De aanwezigheid van Zijin in Suriname is niet zonder controverse. Milieuorganisaties en met name marrondorpen uiten zorgen over de ecologische impact van de mijnbouw en de gevolgen voor hun leefomgeving”

Ook is te zien dat een aantal van de mijnwagens zonder chauffeurs rijden. Het gaat om gigantische trucks die vanop afstand worden bediend. Dit draagt bij aan minder fysieke ongelukken, mocht er iets mis gaan.

Een ontdekking die alles veranderde

Chen Jinghe, afgestudeerd in geologie aan de Universiteit van Fuzhou, werkte als geoloog in Shanghang County toen hij aanwijzingen vond dat de berg een unieke structuur herbergde. Zijn hypothese was gedurfd: in de bovenste lagen van de berg lag goud, terwijl dieper koperafzettingen te vinden waren. Deze visie – later bekend als de ‘goud-boven, koper-onder’-zonering – werd bevestigd door onderzoek en betekende een keerpunt voor de regio.

De ertslijn van Zijinshan is ongeveer veertien kilometer lang en vier kilometer breed. De verticale dikte van de ertslagen reikt tot meer dan vijftienhonderd meter in sommige delen van de mijn. In het ertsveld is ongeveer 2,32 miljoen ton koper aanwezig, met een concentratie van circa 0,36 procent koper. Goudreserves worden geschat op ongeveer 305 ton goud, met een gemiddeld goudgehalte van om en bij 0,58 gram per ton. Intussen is vrijwel alle goud ontgonnen en richt de maatschappij zich nu op koper en andere mineralen.

Van lokaal bedrijf tot beursgigant

Om de ontdekking te ontginnen werd in 1993 Shanghang Zijin Mining Co. opgericht. Chen Jinghe nam al snel de leiding en ontwikkelde innovatieve methoden om lage ertsgraden toch rendabel te exploiteren, onder meer met bio-metallurgie en hydrometallurgie.

Wat begon als een lokale onderneming groeide in rap tempo uit. In 2003 maakte het bedrijf zijn debuut op de Hongkongse beurs, gevolgd door een notering in Shanghai in 2008. Ondertussen werden nieuwe mijnen geopend in andere Chinese provincies en later ook in Afrika, Europa en Zuid-Amerika.

De visie van Chen Jinghe

Chen Jinghe’s aanpak stond bekend als het vijfpijlers-model, waarin geologische exploratie, mijnbouw, verwerking, metallurgie en milieubescherming in samenhang werden ontwikkeld. Deze geïntegreerde strategie maakte het mogelijk om niet alleen de opbrengst te maximaliseren, maar ook technologische en ecologische innovaties te omarmen.

Onder zijn leiding groeide Zijin Mining uit tot één van de grootste goudproducenten van China en een belangrijke speler in koper en zink. In de afgelopen jaren verlegde het bedrijf de focus bovendien naar de zogeheten batterij-mineralen, zoals lithium, essentieel voor de wereldwijde energietransitie.

Het succes van Zijin Mining bracht Chen Jinghe en het bedrijf meerdere prestigieuze onderscheidingen. Zo ontving het bedrijf de nationale prijs voor wetenschappelijke en technologische vooruitgang, erkenning voor zijn innovatieve benadering van lage-ertsverwerking en milieuvriendelijke mijnbouwtechnologieën. Ook werd het meerdere keren onderscheiden als ‘China Green Mine’, een certificering voor bedrijven die duurzame en veilige mijnbouwpraktijken hanteren.

Glorie en controverse

Naast technologische innovaties hecht Zijin Mining grote waarde aan sociale verantwoordelijkheid. In Fujian en andere regio’s investeert het bedrijf in onderwijs, gezondheidszorg en infrastructuur. Zo zijn er lokale scholen en klinieken opgezet, worden beurzen toegekend aan studenten uit mijnwerkersgezinnen en ondersteunt het bedrijf projecten voor schoon drinkwater en milieubehoud. Wereldwijd participeert Zijin Mining ook in internationale ontwikkelingsprojecten rond duurzame mijnbouw en gemeenschapsontwikkeling.

Ondanks deze successen bleef het bedrijf niet zonder kritiek. Er waren incidenten van milieuschade en internationale zorgen over arbeidsomstandigheden bij sommige buitenlandse dochterondernemingen. Echter, Chen Jinghe zelf bleef het boegbeeld, dat in binnen- en buitenland wordt gezien als de man die van een vergeten berg een mijnbouwimperium maakte.

Vandaag, ruim dertig jaar na de eerste boringen in Fujian, heeft Zijin Mining een wereldwijde aanwezigheid met projecten van Servië tot Argentinië. Voor Chen Jinghe is de missie nog niet voltooid: hij spreekt geregeld over de noodzaak van duurzame mijnbouw en de rol van zijn bedrijf in een groener economisch model.

Of die balans tussen groei, innovatie en maatschappelijke verantwoordelijkheid werkelijkheid wordt, moet de toekomst uitwijzen. Wat vaststaat, is dat het verhaal van Chen Jinghe en de berg Zijinshan in de annalen van de mijnbouwgeschiedenis een blijvende plaats heeft gekregen.

Overname van Rosebel Gold Mines

In oktober 2022 maakte het Chinese mijnbouwconcern Zijin Mining bekend dat het 95 procent van de aandelen van Rosebel Gold Mines (RGM) zou overnemen van het Canadese Iamgold voor zo’n 360 miljoen Amerikaanse dollar. Op 1 februari 2023 werd de transactie afgerond. De resterende 5 procent van de aandelen bleef in handen van een Surinaamse staatsentiteit. Daarmee kreeg één van de grootste goudproducenten ter wereld stevig voet aan de grond in Suriname.

De Rosebel-mijn, gelegen in de districten Brokopondo en Sipaliwini, is een open pit-goudmijn met aanzienlijke reserves. Inclusief de voorraden van laagwaardige ertshopen wordt het totaal aan mineralen geschat op 196 miljoen ton met een gemiddeld goudgehalte van 1,11 gram per ton – goed voor bijna 217 ton goud.

Zijin investeert inmiddels in een uitbreiding van de capaciteit, met als doel jaarlijks ongeveer tien ton goud te produceren zodra de verwerkingsinstallatie volledig operationeel is. Enkele weken geleden werden volledig elektrische mijntrucks te Rosebel in gebruik genomen.

Investeringen in gemeenschappen

Naast de industriële activiteiten profileert Zijin zich in Suriname nadrukkelijk op sociaal en maatschappelijk vlak. In december 2024 leverde Rosebel Gold Mines drie grote infrastructuurprojecten op in het gebied Pikin Saramacca in Sipaliwini: een nieuw drinkwater- en distributiesysteem, een gemoderniseerd elektriciteitsnet en een logbrug die de bereikbaarheid en veiligheid van lokale gemeenschappen verbetert. Deze projecten kwamen tot stand via het Rosebel Community Fund (RCF), waarbij bewoners zelf konden aangeven welke voorzieningen het hardst nodig waren.

Ook op het vlak van arbeidsverhoudingen en onderwijs zet het bedrijf stappen. Er werd een aanvullende overeenkomst gesloten met de vakbonden om arbeidsvoorwaarden, zoals loon, vakantiedagen en bonussen beter vast te leggen.

Daarnaast sponsort Rosebel beurzen voor studenten, ondersteunt het scholen en universiteiten, en financiert het een masterprogramma in de geowetenschappen. Het bedrijf benadrukt bovendien zijn inzet voor duurzaamheid: lokale aanwerving, biodiversiteitsmonitoring en verantwoord waterbeheer maken deel uit van zijn beleid.

“Chen Jinghe zelf bleef het boegbeeld, dat in binnen- en buitenland wordt gezien als de man die van een vergeten berg een mijnbouwimperium maakte”

Kritiek en zorgen

Toch is de aanwezigheid van Zijin in Suriname niet zonder controverse. Milieuorganisaties en met name marrondorpen in het binnenland, uiten zorgen over de ecologische impact van de mijnbouw en de gevolgen voor hun leefomgeving. Bovendien opereren er rond de concessies van Rosebel talrijke informele goudzoekers, vaak zonder adequate veiligheidsmaatregelen, wat leidt tot spanningen en risico’s.

Met de overname van Rosebel heeft Zijin Mining zich stevig gepositioneerd in de Surinaamse goudsector. Het bedrijf combineert ambitieuze productieplannen met zichtbare investeringen in infrastructuur en gemeenschap. De komende jaren zal moeten blijken of de belofte van economische groei in balans kan worden gebracht met duurzame ontwikkeling en de bescherming van de rechten van lokale gemeenschappen.