Wetenschappelijke publicatie voor beleid doorwerking slavernijverleden

door

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

PARAMARIBO — Vijf (sub) thema’s, verdeeld over 34 wetenschappers, worden onderzocht om uiteindelijk te komen tot een academische publicatie over slavernij en de doorwerking daarvan tot in de hedendaagse Surinaamse samenleving. Dit als uitvloeisel van de kennisagenda die tot stand is gekomen na het opstarten van de dialogen en debatten in Nederland over slavernij en de doorwerking daarvan in de moderne wereld.

Delen van die samenleving, zoals de Nederlandssprekende eilanden in het Caribisch Gebied, zijn nog deel van het koninkrijk en andere delen, zoals Suriname, zijn daar geen deel meer van. “Toch is er ook voor deze landen budget vrijgemaakt om een kennisagenda op te zetten en ook onderzoek te doen”, vertelt professor Manon Sanches vrijdag bij de informatiesessie voor de wetenschappers en ervaringsdeskundigen die zullen meeschrijven aan de publicatie. Van de landen die niet meer behoren tot het koninkrijk is Suriname het eerste land met een kennisagenda en zal dus ook als eerste onderzoek doen.

Tegen lezen

Sanches zal evenals Helmut Gezius en Eric Jagdew de redactie voeren over deze wetenschappelijke publicatie die in maart 2027 af moet zijn. Het redactieteam heeft gekozen voor twee mensen per onderzoekspaper, omdat de onderlinge discussie heel belangrijk is. “Het gaat om nieuwe kennis die te maken heeft met het slavernijverleden en dan is heel belangrijk dat er goed over doorgesproken wordt om uiteindelijk inzichten te bundelen in één stuk per twee schrijvers”, verklaart Jagdew. Hj zegt botsingen tussen schrijvers te verwachten, “maar juist daar zal nieuw inzicht uit voortkomen”.

Volgens hem zullen de schrijvers ook moeten ‘tegen lezen’ (lezen vanuit het Surinaamse perspectief) uit de bronnen die vaak door westerse wetenschappers zijn opgetekend. “Ze zullen zich ook moeten openstellen voor deze nieuwe manier van onderzoek doen. Want de manier waarop wij zijn geconditioneerd, is ook onderdeel van de doorwerking”, legt Jagdew uit.

Beleid

Het is de bedoeling dat na de publicatie van dit wetenschappelijke werk er een tentoonstelling komt met lesbrief voor scholen, zodat de wetenschappelijke informatie ook breder toegankelijk wordt gemaakt. “Dat zal gebeuren in samenwerking met het Surinaams Museum”, laat Jagdew weten. Uiteindelijk is het doel om de publicatie aan te bieden aan de regering, zodat die gefundeerd en op wetenschap gebaseerd beleid gaat ontwikkelen voor de doelgroep die te maken heeft met de doorwerking van slavernij.

De vijf thema’s die zijn verdeeld in sub-onderwerpen zijn historie, identiteit en sociaal leven, sociaaleconomische weerbaarheid, cultuur, religie en spiritualiteit en leiderschap en bestuur. Naast de zeventien hoofdstukken krijgt de publicatie een introductie en een slot. Om ervoor te zorgen dat de deadline van maart 2027 wordt gehaald, zijn er tussentijdse evaluatie, meetmomenten en deadlines gepland.

Project

Naast de publicatie en tentoonstelling met lesbrief behoort de opzet van een minor Africana Studies bij de bacheloropleiding Geschiedenis van de Faculteit der Humaniora aan de Anton de Kom Universiteit tot het project dat loopt tot eind 2027. Daarnaast een histografieseminar met de uitgave van een bundel over het slavernijonderzoek en een rapport voor het opstellen van een leerstoel ‘Slavernij en doorwerking in Suriname’.

Het wordt een omvangrijk project waar fondsen voor gealloceerd zijn via het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde in Nederland. Er zal ook gebruik worden gemaakt van bestaande kennis in Nederland en op Curaçao die ook al een kennisagenda hebben.

Het traject om te komen tot de Kennisagenda bestond uit een verkennend onderzoek onder Afro-Surinamers, een expertmeeting door het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en Erfenis. Daarnaast het tweedaagse symposium ‘Slavernij en Doorwerking in meerstemmig perspectief’ op de Anton de Kom Universiteit.