VERIFICATIE EN OPINIE

door

Er doen hardnekkige misvattingen de ronde over wat opiniemakers zijn en hoe wij ons werk zouden moeten doen. Opmerkelijk genoeg leeft, vooral bij mensen met wat geld of invloed, de overtuiging dat wij eerst netjes contact met hen zouden moeten opnemen, voordat wij een mening mogen hebben over berichtgeving waarin zij voorkomen. Berichtgeving die overigens niet in onze column of in ons commentaar haar oorsprong vindt. Deze Hoge Heren halen het dan in hun dolle kop om medewerkers van het mediahuis, op de meest ongelegen momenten aan een kruisverhoor te onderwerpen. Google of ChatGPT brengt de boze Hertog, Markies of Maharadja al snel in contact met een handvest over journalistieke ethiek, waar men iets leest over verificatie. Hun gevoel van misnoegen om het onderwerp te zijn van welke vorm van kritiek dan ook, steekt hun zodanig in de kuif dat ze een norm verzinnen die niet bestaat. Die klinkt ongeveer zo:
‘Keerpunt schrijft dit over mij. Dus moet Keerpunt aan mij vragen of zij dat van mij mogen vinden.’
Dat is niet alleen geen bestaande norm in enig onderdeel van het beroep. Het zou het werk van een opiniemaker onmogelijk maken. Volgens die logica vereist een verhaal maar twee ontkenningen om nooit gepubliceerd te kunnen worden. Neem een gebeurtenis als de Kristalnacht. Volgens de logica van de Hoge Heren met Lange Tenen, zou er niets over geschreven mogen worden, totdat Hitler kiest om te reageren. En als er ook maar een enkele Jood onder welke omstandigheden dan ook de versie van de nazi’s onderschrijft, dan moeten de opiniemakers in heel de wereld hun veren en inkt wegstoppen waar de zon niet (of nauwelijks) schijnt.
Voor degenen die invloedrijk of schatrijk zijn geworden door vooral hun zin te krijgen of af te dwingen en niet door hun huiswerk te doen of zich te verdiepen in waarover zij klagen, wijzen wij graag op de spelregels van het vak.
Het Wereldwijd Handvest voor Ethiek in de Journalistiek van de International Federation of Journalists, ook wel de Code van Bordeaux, reikt ons de relevante norm aan:
De journalist zal een duidelijk onderscheid maken tussen feitelijke informatie en commentaar en kritiek.
Verificatie houdt in het nagaan aan de hand van bronnen die redelijkerwijs betrouwbaar worden geacht naar het oordeel van de redactie, of de geloofwaardigheid van een feit of gebeurtenis plausibel is. Het houdt nadrukkelijk niet in de betrokkene de vraag te stellen of die vindt dat wat er gerapporteerd wordt waar is. Daartoe heeft de betrokkene zelf de mogelijkheid om het initiatief te nemen en diens zienswijze in een eigen bericht naar voren te brengen als het publiek of enig mediahuis daar interesse in heeft.
Er is geen lezer van de rubriek Keerpunt die dat niet weet. Voor het overige verwijzen we graag naar de woorden van moraal- en ethiekfilosoof Lil Kleine, die ons voorhoudt:  ‘Kom m’n nummer niet vragen en je kaartje niet geven; echt, ik ga je ook niet zelf bellen.’
The post VERIFICATIE EN OPINIE ..