UMA. presenteert ‘The art of denim’ – waar erfgoed en mode samenkomen

door

Tekst en beeld Tascha Aveloo

PARAMARIBO — “De liefde voor tembe, een stuk Marron erfgoed, is begonnen bij mijn moeder”, vertelt entrepreneur en designer Jeranie Tam-Smit. Zij voegt eraan toe dat haar moeder meer dan dertig jaar geleden een souvenirwinkel had met een uitgebreide collectie sieraden en andere producten die vervaardigd werden door inheemse en marron vrouwen. “Door de jaren heen ging ik vaker met mijn moeder mee naar de artisans en de relatie die we met hen hebben opgebouwd is nu bijna een familieband. En met de UMA. Bags – UMA. is mijn eigen merk – heeft de relatie nu een verdieping.”

Tembe is de traditionele, kleurrijke kunst en decoratie vorm van de Marrons, die verwerkt wordt in vooral houtsnijwerk, textiel en meubels, gekenmerkt door geometrische patronen, soms geschilderd in felle primaire kleuren. “De tekens hebben diverse betekenissen. De producten zijn dus niet alleen mooi om naar te kijken, maar ook de diepere betekenis is belangrijk, zoals liefde, samenwerking en standvastigheid. Een extra verhaal achter elk ontwerp.”

“De producten zijn dus niet alleen mooi om naar te kijken, maar ook de diepere betekenis is belangrijk, zoals liefde, samenwerking, standvastigheid. Een extra verhaal achter elk ontwerp”

Ontwikkeling van denim

Op vrijdag 28 november organiseert UMA. het event ‘The Art of Denim’ in Assuria Hermitage High-Rise. “Dit is voor mij en het team een avond waar erfgoed, creativiteit en mode op inspirerende wijze samenkomen, in de nieuwste ontwerpen”, vertelt Tam-Smit. Er is gekozen voor een limited collectie waarbij denim ofwel jeans stof, centraal staat. De avond belooft een mix van mode, live acts en muziek te worden met verrassingen op de catwalk en aansluitend een verkoopmoment. “Men zal niet alleen tassen zien van verschillende soorten kleuren denim. We hebben ook sieraden en kleding.”

Denim werd vroeger vooral gezien als ‘kleding die tegen een stootje kon. In de jaren vijftig besloten vooral jongeren om ook denim te dragen als een vorm van ‘rebellie en protest’. “Intussen hebben de stof en de mode eromheen een metamorfose ondergaan. En vandaag de dag kunnen we jeans niet wegdenken. Iedereen heeft er wel een paar liggen.” Zo herinnert zij zich met een lach de trend van in de beginjaren 2000 toen de jeans jackets en jeans jurken, de trend waren, de skinny jeans, en de stone washed en gescheurde jeanstrends die nu nog – vooral bij jongeren voortleven.

Variëteit

Tam-Smit maakt onder het merk UMA., dat sinds 2018 bestaat, ontwerpen gebaseerd op de Surinaamse cultuur, die de kracht en schoonheid van Suriname land uitstralen. Vorig jaar heeft ze samengewerkt met kunstenaar George Struikelblok. “Het is echt ambachtelijk handwerk, dat inzicht en kennis vereist van de variëteit aan patronen. Priegel en fijn werk dat met veel geduld, urenlang in beslag neemt.”

Met de moderne vorm – namelijk de verwerking van de tembe in de handvatten van de tassen – wordt ook de commerciële waarde van dit stuk marron erfgoed zichtbaar gemaakt. “Het is een stuk Surinaams vakmanschap en culturele traditie die centraal staan. Elk ontwerp vertelt een verhaal van identiteit, veerkracht en artistieke expressie en brengt de eeuwenoude tembe-kunst van de Marron-gemeenschap op eigentijdse wijze tot leven.” Tam-Smit vertelt dat elke tas meer is dan mode. Elke tas draagt een stuk erfgoed in zich mee.

“Elk handgemaakt houten handvat wordt gesneden volgens de tembe-kunst, waarbij geen twee exemplaren hetzelfde zijn. Elk stuk is uniek, een tastbaar stukje Surinaamse cultuur.” Elke tas krijgt een kaartje mee waarop de betekenis staat uitgelegd. “In de loop der jaren is de collectie flink gegroeid. We hebben achttien soorten tassen in verschillende maten en vijf soorten handvatten.”

De kwaliteit van de tassen is nu echt op buitenlands niveau. Er worden via de website op kleine schaal tassen verkocht in voornamelijk op Curaçao, in Nederland en  Amerika. “Voor mij is cultuur behoud heel belangrijk. Met dit merk help ik mee aan een stuk behoud. We zorgen voor eerlijke prijzen, bij de artisans die de handvatten aanleveren.”