Suriname en Frankrijk zetten belangrijke stap in moderne vaststelling van de oostgrens

door

De Nationale Assemblee (DNA) behandelt momenteel de ontwerpwet die de goedkeuring moet geven aan het nieuwe grensprotocol tussen Suriname en de Franse Republiek. Het document, dat betrekking heeft op de Marowijne- en Lawarivier, legt de grenslijn juridisch en digitaal vast en vormt de basis voor nauwere samenwerking in het grensgebied.
Naast de formele afbakening bevat het protocol ook een gezamenlijke verklaring over samenwerking op het gebied van milieu, veiligheid, rivierbeheer en de verdere ontwikkeling van de grensregio. De noodzaak van dit protocol is geworteld in een eeuwenoude kwestie.
Al sinds de 17e eeuw fungeert de Marowijne als scheidslijn tussen Suriname en Frans-Guyana, maar de exacte ligging ervan leidde geregeld tot discussie. Het nieuwe protocol uit 2021 bouwt voort op het historische verdrag en moderniseert de grensbepaling door ruim 2.300 GPS-coördinaten vast te leggen, verzameld door Surinaamse instanties en bevestigd door Frankrijk.
Rabin Parmessar (NDP), voorzitter van de Commissie van Rapporteurs, gaf aan dat deze digitale vastlegging Suriname betere mogelijkheden biedt voor grensbeheer en veiligheid, de bescherming van de soevereiniteit versterkt en helpt bij het beheersen van grensverkeer en illegale activiteiten. Tegelijkertijd schept het duidelijkheid voor bewoners van de grensgemeenschappen, die afhankelijk zijn van een goed functionerende en veilige rivierregio.
Hoewel het grootste deel van de grens inmiddels zorgvuldig is vastgesteld, blijft het uiterste zuidelijke gebied – de zogeheten driehoek – nog onderwerp van overleg. Frankrijk heeft aangegeven dat deze laatste stap pas kan worden voltooid nadat Suriname het huidige protocol officieel heeft geratificeerd.
Parmessar haalde aan dat voor Marron- en Inheemse gemeenschappen, die de rivier niet als grens maar als leefgebied zien, het protocol een diepe sociale betekenis heeft. De rivier is voor hen een bron van voedsel, transport, handel en familiebezoek, maar draagt ook culturele en spirituele waarden. Zij benadrukken dat hun vrije verkeer over de rivier gewaarborgd moet blijven.
Door het beperkte aanbod aan Surinaamse diensten zoals onderwijs, gezondheidszorg en politie, maken veel bewoners gebruik van voorzieningen aan de Franse kant, met als gevolg dat veel kinderen het Frans staatsburgerschap krijgen. De grenskwestie is daarmee net zo goed een sociaal vraagstuk als een juridisch.
Tijdens veldbezoeken en hoorzittingen in Langatabiki en omgeving kwamen verschillende knelpunten naar voren. Zo is de aanwezigheid van Surinaamse autoriteiten in het grensgebied beperkt en bestaat er een afhankelijkheid van Franse ondersteuning bij patrouilles. Daarnaast zijn illegale oversteekplaatsen, mensensmokkel en drugshandel een groeiend probleem.
Milieuschade door skalians en kwikvervuiling vormt een ernstige bedreiging voor de rivier, terwijl slecht functionerende lokale scholen ervoor zorgen dat kinderen uitwijken naar Franse onderwijsinstellingen. Ook werkloosheid en gebrek aan investeringszekerheid drukken zwaar op de ontwikkeling van de omliggende dorpen.
De Commissie van Rapporteurs binnen DNA benadrukte tijdens haar beoordeling van de ontwerpwet verschillende aandachtspunten. Zij wees onder meer op de impact van de middellijnmethode op bestaande concessies, de noodzaak om het vrije verkeer van dorpen aan beide oevers te waarborgen en het belang van duidelijke afspraken over de status van eilanden in de rivier.
In Kawemhakan werd tijdens een hoorzitting de visie van de Wayana-gemeenschap gedeeld. Zij steunen de nieuwe regeling omdat deze kan bijdragen aan het terugdringen van illegale goudzoekers, maar benadrukken dat de rivier voor hen een gedeeld leefgebied blijft. Hun vrije doorgang moet daarbij gegarandeerd blijven. In de gezamenlijke verklaring is vastgelegd dat dit vrije verkeer wordt toegestaan, zolang men zich aan de wet houdt en geen illegale activiteiten uitvoert.
Om dit vrije verkeer op een gecontroleerde manier mogelijk te maken, werkt de regering aan een grenspas die speciaal bedoeld is voor bewoners van marron- en inheemse dorpen in het grensgebied. Deze pas is niet bedoeld voor buitenlanders zoals Brazilianen, Haïtianen of Chinezen en moet helpen om illegale activiteiten terug te dringen en meer orde te brengen in de regio. De precieze uitwerking volgt na ratificatie.
The post Suriname en Frankrijk zetten belangrijke stap in moderne vaststelling van de oostgrens appeared first on Suriname suriname.