Suïcide cijfers Suriname nopen tot dringende aanpak

Tekst en beeld Valerie Fris

PARAMARIBO — “Er is een grote behandelingskloof voor depressiegevallen van zeker 90 procent.” Dat stelde Raj Jadnanansing, onderminister van Volksgezond, Welzijn en Arbeid dinsdag bij de stakeholders meeting in Hotel Torarica die door het ministerie is georganiseerd in samenwerking met de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (Paho). Dat terwijl de afgelopen jaren er meer dan honderdduizend suïcide gevallen zijn geweest in de Amerika’s.

Suriname staat op de tweede plaats in de regio, waarbij het grootste aantal gevallen in de leeftijdsklasse 25-49 jaar liggen, terwijl zelfdoding onder de leeftijdscategorie 10-24 jaar aan het stijgen is. “Mentale gezondheid is een wereldwijde uitdaging en noopt ons tot een dringende aanpak”, benadrukte Paho’s Raquel Mahoque Maguele.

“Nu moeten we ook de onofficiële media, zeker via sociale media, gaan monitoren, zodat anderen niet worden aangestoken om zaken die niet correct zijn over te nemen”Paho-functionaris Raquel Mahoque Maguele

Mis geen signalen

Suriname heeft niet alleen een hoog suïcide cijfer, maar ook het laagste percentage voor afname van het aantal gevallen. Terwijl in de regio het aantal suïcide gevallen tussen 2000 en 2021 was afgenomen met 16 procent, was het percentage in Suriname slechts 7,5 procent. Mahoque Maguele deelde deze cijfers tijdens haar presentatie.

De Paho-functionaris riep de aanwezigen op om geen enkel signaal van een vriend of familielid te negeren die stelt dat ze moe zijn, genoeg hebben van het leven of opmerkingen maken dat ze wel in een ander leven zullen zijn. “Neem het serieus wanneer je dit soort opmerkingen hoort”, waarschuwde Mahogue Maguele.

Ze stelde dat er met de officiële media ook trainingen en gesprekken zijn geweest om ervoor te zorgen dat er op een verantwoorde wijze verslag wordt gedaan van suïcide. “Maar nu moeten we ook de onofficiële media, zeker via sociale media, gaan monitoren, zodat anderen niet worden aangestoken om zaken die niet correct zijn over te nemen.”

Niet zwak of gek

Het doel van de stakeholders meeting was de herziening van het nationaal strategisch plan voor mentale gezondheid. Verschillende partijen uit de private sector, de overheid, het maatschappelijke middenveld, religieuze organisaties, media, ervaringsdeskundigen en internationale partners vonden het dan ook belangrijk om de prioriteiten, uitdagingen en kansen te bespreken.

Tatiana Ashruf, Mental Health Focal Point en psycholoog, wees er tijdens haar presentatie op dat het belangrijk is om te bespreken hoe men denkt over mentale gezondheid. “Het is niet dat je zwak of gek bent”, stelde ze. Een goede mentale gezondheid moet wel te herkennen zijn. Mentale gezondheid is volgens haar een spectrum en bestaat dus uit verschillende factoren.

Ashruf gaf verder aan dat de mentale gezondheid kan fluctueren en variëren. “Als je met een bepaald probleem zit, betekent het nog niet dat dit over een jaar nog zo is”, illustreerde ze.

Veelgehoorde risicofactoren voor een slechte mentale gezondheid kunnen langdurige stress zijn, waaronder een burn-out en overbelasting, maar ook een ongezonde levensstijl met weinig lichaamsbeweging en ongezond eten. Daarnaast armoede, chronische ziekten en lichamelijke klachten en psychosociale problemen.

Enkele beschermende factoren zouden kunnen zijn: sterke sociale netwerken, goede coping mechanismen, toegang tot passende zorg en gezonde leefstijl met ontspanning.