Stuurloze maatschappij: Trekken aan een dood SLM-paard

door

De ontwikkelingen bij de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM) volgen elkaar in rap tempo op. Er is een personeelsstop ingesteld, maar er worden wel medewerkers geworven en het bedrijf heeft een nieuwe raad van commissarissen (RvC) gekregen, met Marlon Telting als president-commissaris, maar ook met leden die weinig kunnen toevoegen. De directie heeft eind augustus aan de regering een presentatie gegeven over de toekomstverwachtingen, die aan alle kanten rammelt. Door dit alles blijft de SLM stuurloos en wordt getrokken aan een morsdood paard.

Tekst Armand Snijders

Beeld CDS

Op 29 september verscheen van het onafhankelijke bureau EY Adviseurs in Amsterdam een gedegen financiële analyse van Air France KLM en de KLM. Dat gebeurde in opdracht van het Nederlandse ministerie van Financiën, dat optreedt als vertegenwoordiger van de Nederlandse staat; de grootste aandeelhouder van de Koninklijke Luchtvaartmaatschappij (KLM). De bedoeling van deze analyse is om een goed en eerlijk beeld te krijgen van de KLM en om daarop het toekomstige beleid te baseren. En als naar aanleiding van deze analyse zou blijken dat er tekortkomingen zijn die direct actie behoeven, dan zullen die ook onverwijld worden genomen.

“Het staatshoofd ontkwam er niet aan de dochter van Ronnie Brunswijk, Meredith Vitolie, in de RvC op te nemen, waardoor de president veel van haar geloofwaardigheid heeft verloren”

Geen objectief beleid

Hoe anders gaat het niet in Suriname, waar de enige aandeelhouder van de SLM al jaren maar wat aanrommelt. Opeenvolgende regeringen hebben honderden miljoenen US dollars gestopt in het staatsbedrijf, zonder dat het ook maar een greintje beter gaat.

De presentatie van zo een anderhalve maand geleden was niet gebaseerd op een grondige analyse als van de KLM wat wel keihard nodig is. Deze presentatie was grotendeels samengesteld door directeur Steven Gonesh en zijn secondanten en was dus allesbehalve onafhankelijk. Daar kan dus geen objectief beleid voor de toekomst op worden gebouwd. Bovendien heeft de directeur in het verleden bewezen dat zijn woorden niet zoveel waard zijn. Want hoe vaak heeft hij geen afspraken gemaakt met bijvoorbeeld het Pensioenfonds van de SLM of Luchthavenbeheer over het inlopen van grote achterstanden.

En de volgens de presentatie afgekondigde personeelsstop per juli blijkt ook niet te kloppen. Sinds enkele dagen circuleert een sollicitatieoproep voor een boekhoudkundig medewerker. Dus óf de personeelsstop was van korte duur óf de directie heeft daar over gelogen.

Dochter Ronnie Brunswijk

De onlangs aangetreden nieuwe raad van commissarissen wekt in de samenleving ook niet bepaald vertrouwen. President-commissaris Marlon Telting, die naar het schijnt via een sollicitatieprocedure is aangetrokken, zou nog wel enige capaciteiten hebben om de SLM uit het slop te kunnen trekken, maar de overige leden zijn van oudsher politiek benoemd.

En dat is iets dat compleet haaks staat op de nieuwe bestuurscultuur die president Jennifer Geerlings-Simons vóór de verkiezingen zei te gaan toepassen als zij aan de macht zou komen. Daarbij zouden transparantie en deskundigheid centraal staan, beloofde zij. Maar die belofte is zij schijnbaar alweer vergeten en niet alleen ten aanzien van de SLM.

Het staatshoofd ontkwam er niet aan om de dochter van Ronnie Brunswijk, Meredith Vitolie, in de RvC op te nemen, waardoor de president veel van haar geloofwaardigheid heeft verloren. Want Vitolie heeft geen enkele affiniteit met de luchtvaart en zit alleen op die stek, zodat haar vader de boel in de gaten kan houden en de president daar geen dingen kan doen die hem niet zinnen. Net zoals zijn broer Leo dat onder Santokhi ook heeft gedaan.

“Onlangs verklapte Lars de Brabander dat hij een commercieel groeiplan met benodigde acties had achtergelaten ‘dat de basis vormt voor een volledig businessplan”

Dat Vitolie al een aardig inkomen heeft als directeur Grondbeleid bij het ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer én als voorzitter van Stichting Bosbeheer en Bostoezicht, geeft bovendien wel aan dat het haar vader vooral te doen is om het voortzetten van zijn family & friends-beleid, zodat een deel van zijn omvangrijke kroost er warmpjes bij zit.

Ook de andere leden van de RvC hebben geen enkele affiniteit met de SLM of de luchtvaart. Glenda Heikerk en Rildo Aserie zijn beleidsadviseur op het Abop-ministerie van Regionale Ontwikkeling en Henry Klas heeft een leidinggevende functie bij het bedrijf Allround Green Industrial Detachement Agency te Latour, dat zich bezighoudt met het leveren van energiesystemen.

Strategisch businessplan

De nieuwe raad moet volgens minister Raymond Landveld van Transport, Communicatie en Toerisme een strategisch businessplan ontwikkelen “dat perspectief biedt op herstel”, waardoor “er eindelijk weer zon aan de horizon verschijnt voor de SLM”. Het is op zich opmerkelijk dat Landveld zegt dat er een ‘strategisch businessplan’ moet komen, want daar heeft Gonesh volgens eigen zeggen al jaren in opdracht van Santokhi aan gewerkt. En ook de vorige directeur Paul de Haan zou een herstelplan hebben gepresenteerd. Maar er is nooit wat in de openbaarheid gekomen.

Lars de Brabander, die op 1 juni als onderdirecteur Commerciële Zaken bij de SLM was aangesteld vertrok – zoals eerder bericht – na vijf maanden alweer halsoverkop omdat afspraken niet waren nagekomen. Hij verklapte een commercieel groeiplan met benodigde acties te hebben achtergelaten “dat de basis vormt voor een volledig businessplan”. Dit werd door de directie en de RvC terzijde geschoven.

Dus dat Landveld de nieuwe RvC kennelijk het wiel opnieuw wil laten uitvinden terwijl er al een kant-en-klaar plan van een deskundige ligt dat als uitgangspunt kan dienen, bewijst wel dat andere (lees: politieke) belangen de hervorming van het bedrijf blokkeren. Intussen heeft deze regering al minimaal zes miljoen US dollar in de bodemloze put van de SLM gegooid, zonder dat er maar enig perspectief is dat het ooit beter zal gaan. En dus blijft men trekken aan het paard dat al vele malen is gestorven.