Staatsschuld Suriname weer geherstructureerd

door

De regering-Santokhi had de ondankbare taak om de financiële puinhoop van de regering-Bouterse op te ruimen. Bouterse en zijn secondant Hoefraad leenden dat het een lieve lust was. Beide heren hadden elk zo hun reden om later op de vlucht te slaan. De regering-Santokhi ging onverdroten aan de slag en zou ervoor zorgen dat schuldeisers tot wel 70 procent van hun vordering op de staat Suriname zouden opgeven. Daar dachten de schuldeisers zelf anders over. Uiteindelijk toonde Santokhi zich uitermate tevreden met een haircut van 25 procent op de uitstaande schuld van de staatsobligaties, in de volksmond de Oppenheimerbonds. Ook dat bleek een overschatting van de prestaties te zijn.
De schuld onder de Oppenheimerbonds was door achterstallige betalingen opgelopen naar zo’n USD 880 miljoen. Deze werden geruild voor een obligatie met een nominaal bedrag van USD 650 miljoen. Voilà, een korting van USD 230 miljoen, dus ruim 25 procent haircut! Zo eenvoudig was het evenwel niet. Om de obligatiehouders tevreden te stellen kregen zij ook een zogenoemd value recovery instrument. De eerste USD 100 miljoen aan royalty’s uit offshore oliewinning in blok 58 zijn voor de staat Suriname. Van het meerdere gaat tot 31 december 2050 30 procent naar de obligatiehouders, tot een bepaald maximumbedrag. Met een beetje geluk voor de obligatiehouders is er dus helemaal geen sprake van een haircut en krijgen zij al hun geld terug. Het succes van Santokhi was beperkt tot een wat latere terugbetaling en wat lagere rente, die in 2024 en 2025 voor een deel niet werd betaald maar werd opgeteld bij de uitstaande schuld.
De regering-Simons was niet enthousiast over de nieuwe Oppenheimerbonds. De aflossing van de obligatie van USD 650 miljoen met een looptijd tot in 2033, zou plaatsvinden in veertien gelijke termijnen, de eerste al in januari 2027. Dat zou een enorme druk leggen op de beschikbare middelen. Suriname heeft jaar na jaar begrotingstekorten, die door de overheid worden gemaskeerd door toegezegde leningen op te nemen onder inkomsten. Deze faliekant onjuiste werkwijze wordt nota bene tegen beter weten in goedgepraat. ‘Het ministerie van Financiën en Planning benadrukt dat er geen sprake is van misleiding of “spelen met cijfers”.’ Hoe je het ook wil noemen, het is onjuist. De werkelijke begrotingstekorten zijn onverantwoord hoog en zouden door de betaling van rente en aflossing nog verder oplopen. Er is de regering-Simons alles aan gelegen om aflossing van de schuld weer uit te stellen.
Er is veel verwarring in Suriname over wat daarna gebeurde. De regering wilde de Oppenheimer-obligaties, de gewone obligatie en kennelijk ook het value recovery instrument, in één keer aflossen om van de verplichting tot aflossing vanaf januari 2027 af te zijn. Maar dat gaat niet zomaar, daar is geld voor nodig. Voor dat doel zijn eerst nieuwe leningen afgesloten, met grotere omvang. Laten we de transacties stuk voor stuk bekijken.
Suriname zou in oktober twee obligatieleningen hebben geplaatst, een lening tegen 7,7 procent van USD 525 miljoen die in 2030 afloopt, en een lening tegen 8,5 procent van USD 1.050 miljoen met einddatum in 2035, in totaal USD 1.575 miljoen. Het doel van deze leningen is bestaande leningen te herschikken, waaronder de obligatie die in 2033 afloopt, en de tijd te overbruggen tot de royalty’s vanaf 2028 uit offshore oliewinning binnenstromen. Het opportunisme van beleggers draagt bij aan het succes van de leningen. Was Suriname tot voor kort nog een wanbetaler, waarvan de obligaties als junk bonds werden beschouwd, nu geven de olie-royalty’s die gloren aan de horizon, de beleggers een twinkeling in de ogen en het volste vertrouwen in de financiële toekomst van Suriname. De rating van de obligaties is volgens Moody’s Caa1 (‘poor standing and subject to very high credit risk’), dus beleggers weten dat investeren in Suriname, nog steeds risicovol is.
De regering heeft de houders van de 7,95 procent obligatie in oktober dit jaar aangeboden om deze in één keer af te lossen, inclusief lopende rente, tegen een koers van USD 1.002,50, dus iets boven de nominale waarde. Dit is dus niet het value recovery instrument dat houders ervan recht geeft op royalty’s uit offshore oliewinning in blok 58. Ik benoem dat omdat president Simons zich verheugd toonde dat het intensieve werk met financiële experts heeft geleid tot een significante verlichting van de schuldenlast en een stabielere financiële positie. Dagblad De Ware Tijd citeert op 11 november de president: “Nu hebben we in elk geval de royalty’s vrij. Ze zitten niet meer vast en we kunnen 2027 met een iets geruster hart tegemoetzien.”
In de voorwaarden voor het value recovery instrument was bepaald dat Suriname te allen tijde en naar eigen goeddunken, de mogelijkheid heeft het value recovery instrument geheel of gedeeltelijk af te lossen, zonder boete of premie, met gebruikmaking van alle beschikbare middelen. Het was dus niet noodzakelijk om eerst een voorstel te doen aan de houders van de stukken. Van deze bepaling is klaarblijkelijk gebruik gemaakt, waarmee de 25 procent haircut, waar Santokhi zo tevreden over was, ook geheel of gedeeltelijk is tenietgedaan.
Eind oktober heeft de regering laten weten dat het aanbod tot vervroegde aflossing door een deel van de houders van de gewone obligatie is geaccepteerd. Het uitstaande bedrag van de obligatie was toen USD 694 miljoen. Daarvan zal USD 420 miljoen (ruim 60%) in één keer worden afgelost. Er resteert dus nog USD 274 miljoen (40%). Het voornemen tot vervroegde aflossing is dus redelijk succesvol afgerond, maar niet alle obligatiehouders zijn erin meegegaan.
Het is niet duidelijk of de staatsschuld door deze transacties is toegenomen of niet. Een medium kopte: ‘Suriname haalt USD 1,6 miljard op via herfinanciering: ademruimte zonder extra schuld’. Dat is alleen juist wanneer de volledige opbrengst van de nieuwe leningen wordt gebruikt om andere schulden af te lossen. Dat is in dit stadium niet vast te stellen. De schuld uit hoofde van de Oppenheimerbonds was veel lager dan USD 1.575 miljoen. Op de gewone obligatie wordt dus USD 420 miljoen afgelost. Wanneer ook het value recovery instrument volledig wordt afgelost gaat het waarschijnlijk om USD 275,6 miljoen plus lopende rente. Dan is nog ruim de helft van de opbrengsten van de nieuwe leningen over om andere schulden af te lossen. Hopelijk geeft de regering hier binnenkort meer inzicht in.
Hans Moison
The post Staatsschuld Suriname weer geherstructureerd ..