De Suriname Hospitality and Tourism Association (Shata) lanceert zaterdag, op Wereldtoerismedag, het ‘Shata Pramisi’ Sustainable Pledge Program. Volgens de organisatie zal dit initiatief Suriname mooier en schoner maken, want de leden zullen worden geholpen om de hoeveelheid (plastic) afval in het land te verminderen. “In resorts, hotels, restaurants, campings, boten, bussen en taxi’s gaan zij petflessen, aluminium en ander materiaal inzamelen en recyclen”, wordt opgetekend in een persbericht.
Beeld suresur.org & Shata
Volgens Shata serveren horecabedrijven maaltijden in wegwerpbakjes, soft in petflessen en bier in blik, maar groeit het besef in de toeristische en culinaire branches dat al dat (verpakkings)materiaal niet goed is voor het milieu. Het bestuur krijgt dan ook regelmatig vragen van leden die zich willen inzetten voor groen ondernemerschap.
“Stop je met voorlichten, dan blijft het bewustzijn van de mensen niet op peil”Lindie Aboikoni
Zaterdag krijgen ze alvast de kans de daad bij het woord te voegen. Ze kunnen zich namelijk aansluiten bij het ‘Shata Pramisi’ Sustainable Pledge Program. “Van ons ontvangen zij een overzicht van de stappen die zij kunnen zetten om te recyclen en zo hun bedrijf schoner en duurzamer te draaien”, meldt het bestuur, dat de resultaten van dit ambitieuze programma nauwkeurig zal bijhouden.
(lees verder onder de )
Bewustwording
Glenn Ramdjan, voorzitter van Support Recycling Suriname (Suresur), spreekt van “een mooi initiatief”. Zijn stichting is intussen al tien jaar actief. Met steun van het bedrijfsleven en donoren heeft Suresur in veel districten verzamelbakken geplaatst waarin consumenten hun plastic flessen, aluminium drankblikjes en glasafval kunnen deponeren.
Ramdjan meent dat steeds meer sectoren bewuster omgaan met het milieu. Zo hielpen veel banken vorig weekend op World Clean-Up Day mee bij de schoonmaak van buurten, straten en wijken. Aan die awareness zegt Suresur continu te werken, onder meer via voorlichting op scholen en aan het algemene publiek.
Volgens Lindie Aboikoni van Limbo Teego, een organisatie in Dangogo die de vervuiling van de Boven-Surinamerivier wil indammen, is blijvende educatie belangrijk. “Stop je met voorlichten, dan blijft het bewustzijn van de mensen niet op peil”, stelt hij. Op scholen en in dorpen werkt hij sinds 2017 aan de awareness van de mensen.
Uitdagingen
Limbo Teego, Suresur en andere organisaties beleefden wisselend succes bij het plaatsten van recycling-bakken in enkele dorpen. Het bleek namelijk een uitdaging om het plastic en aluminium afval eerst in de bakken en daarna uit het gebied te krijgen. De dorpelingen moeten volgens de instanties het nut ervan inzien en de beheerders moesten de bakken op tijd legen en de flessen goed opslaan.
Sommige oorden doen aan afvalscheiding, maar de motivatie kan volgens Aboikoni beter. “Als een medewerker niet weet waarom hij afval moet scheiden, dan doet hij dat alleen door aansturing van de manager. Maar als die er niet is, dan kan het zijn dat die medewerker zegt: ‘ja, maar waarom moet ik dit doen?’”
Ook bleek het vervoer van flesjes en blikjes over water naar Atjoni en van daaruit over de weg naar Paramaribo niet eenvoudig. Eén lading kan wel veertig kilo wegen. “Dat lijkt weinig, maar omgerekend naar lege plastic flesjes is het heel veel”, verklaart Aboikoni. In de toekomst wil hij het afval in Atjoni compacter maken met een eigen versnipperaar.
In Paramaribo hoopt Ramdjan dat de overheid gericht zal werken aan gedragsverandering bij burgers en vermindering van zwerfafval. Zij kan ook producenten en importeurs van plastic verpakkingen en aluminium drankblikjes wettelijk verplichten om die ook weer in te zamelen. “En dat kunnen ze doen door een organisatie op te richten die namens hen rechtstreeks bij de huishoudens het gescheiden afval ophaalt.”
Gebruikte spijsolie wordt zeep
Eén van de bedrijven die eraan werkt het milieu schoon te houden is Joab Global. Via zijn Joab Blue Waste Program krijgt gebruikte kookolie uit de horeca een ‘nieuw leven’. Met een innovatief zuiveringsproces wordt deze afvalstroom getransformeerd tot hoogwaardige, milieuvriendelijke zeep.
Joab Global werd in 1991 opgericht door de ouders van directeur Mirjam Georges-Aboikoni. Het idee om gebruikte olie om te zetten in zeep ontstond uit noodzaak, in een tijd waarin grondstoffen schaars waren. “De gebruikte olie belandt niet meer in riolen, rivieren of dure vetputten, maar wordt ingezameld, gezuiverd en omgezet in nuttige producten, zoals vloeibare zeep en handzeep”, legt Georges-Aboikoni uit. “Duurzaamheid betekent voor ons het milieu schoonhouden, bewustwording creëren en laten zien dat er iets goeds kan worden gemaakt van afval.”
De Torarica Group voert sinds 2022 het Oil-to-Soap-programma uit. Daarbij wordt overgebleven kookolie uit de hotelkeukens ingezameld en door Joab Global verwerkt tot hand- en lichaamszepen. Deze zeepjes, met hun heerlijke tropische geuren die in niets doen denken aan frituurvet, worden vervolgens in de hotelkamers gebruikt. “Dit programma zorgt ervoor dat overgebleven olie op een verantwoorde manier wordt afgevoerd, lokale bedrijven worden ondersteund en onze afhankelijkheid van geïmporteerde hotelproducten vermindert”, vertelt HSEQ-officer Janine Somohardjo van de Torarica-keten. “Het vergroot ook het bewustzijn onder onze gasten, aangezien de verpakking van de zeepjes duidelijk vermeldt dat ze zijn gemaakt van onze gerecyclede olie.”
Somohardjo benadrukt dat het programma nauw verbonden is met het HSEQ-beleid van de Torarica Group, waarin afvalbeheer een hoge prioriteit heeft. “Ons langetermijndoel is om voortdurend nieuwe manieren te vinden om het milieu te beschermen en circulaire processen te integreren in ons afvalmanagementbeleid.”
Milieuperspectief
Ramdjan noemt het belangrijk om olie duurzaam te verwerken, “want als gebruikte olie in de riolen of afvoeren terechtkomt, vermindert dit het zuurstofgehalte in het water en bedreigt dit het waterleven. In de bodem verhindert het de opname van voedingsstoffen, waardoor planten niet goed groeien. Bovendien kan het riolen verstoppen en leiden tot overstromingen”, verklaart hij.
De Suresur-voorzitter ziet toerisme als een belangrijke motor voor verandering. “Hotels en restaurants kunnen het goede voorbeeld geven door olie op te slaan in containers voor inzameling en hergebruik. Door te recyclen beschermen ze niet alleen het milieu, maar inspireren ze ook gemeenschappen om hun voorbeeld te volgen.”
Opschaling
Georges-Aboikoni ziet Joab Global in de toekomst als hub voor inzameling en recycling van afvalolie in Suriname, in samenwerking met hotels, bakkerijen en uiteindelijk ook huishoudens. “We willen dat mensen bij afvalolie meteen aan Joab denken.” Tot dat moment vraagt het bedrijf hotels en restaurants om samen te werken en daarmee een circulair proces te creëren.
Hoewel het Oil-to-Soap-programma een succesverhaal is, zijn alle partijen het erover eens dat opschaling alleen mogelijk is met betere infrastructuur en logistiek en meer bewustwording. Somohardjo adviseert andere toeristische bedrijven om alvast hun afvalstromen in kaart te brengen en partnerschappen te verkennen. “Surinaamse bedrijven hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden. Er bestaan al bewezen oplossingen die ze kunnen toepassen.”
Joab Global-directeur Mirjam Georges-Aboikoni met enkele producten die haar bedrijf vervaardigt. [: Shata]