Pronken met bos

door

SURINAME PRESENTEERT ZICH tijdens de tachtigste algemene vergadering van de Verenigde Naties in New York als één van de drie carbon negatieve landen in de wereld met een bosbedekking van meer dan 90 procent, maar ook een land in transitie. Immers, Suriname stevent er op af om in 2028 offshore olie te gaan produceren.

Het is de zoveelste keer dat het land internationaal pronkt met de ‘groene’ status en het is begrijpelijk. Echter, het is geen verdienste van goed beleid dat ervoor heeft gezorgd dat het bos zo goed is behouden. Het komt doordat Suriname als land met een kleine bevolking geen groot gebied hoefde te ontbossen om leefruimte te creëren. Door de kleine bevolking wordt er ook niet gedaan aan grootschalige landbouw en veeteelt en zijn er nog geen grote, vervuilende industrieën.

Het is dus elke keer weer de vraag hoe ethisch het is om de groene status van Suriname te promoten, terwijl de beleidsuitvoering niet is gericht op het behoud hiervan

Daarnaast zijn het vooral de gemeenschappen in het binnenland die met hun duurzame manier van leven ervoor hebben gezorgd dat het bos is behouden. Maar ook dat verandert langzaam maar zeker, omdat de vraag naar goud en hout (internationaal) toeneemt en de gemeenschappen geen alternatieven hebben dan om aan die vraag te voldoen.

Als wordt gekeken naar de schade die wordt aangericht aan het bos doordat het wordt vervuild met kwik en Jin Chan bij het zoeken naar goud en illegale en incidentele houtkap, kan worden geconcludeerd dat het bos er nog staat ondanks ernstig falend beleid. Er is volgens het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen onvoldoende geld gestopt in het ordenen van de goudsector en de Stichting Bosbeheer en Bostoezicht heeft ook financiële problemen.

Het is dus elke keer weer de vraag hoe ethisch het is om de groene status van Suriname te promoten, terwijl de beleidsuitvoering niet is gericht op het behoud hiervan. Sterker nog, Suriname wil carbon credits verhandelen, maar er is geen duidelijke visie over hoe de gemeenschappen in het binnenland hiervan zullen profiteren.

Wat daarbij als duidelijke rode vlag moet worden gezien is dat de regering de rechten van de gemeenschappen, die traditioneel in en van het bos leven, niet heeft erkend. Dus bij wet is het allemaal grond van de overheid; bos dat geld opbrengt staat dus op grondgebied van de staat en de inkomsten daaruit zullen logischerwijs naar de staat vloeien.

De huidige regering-Geerlings-Simons/Rusland heeft beloofd de rechten van de traditioneel in het bos levende gemeenschappen wel te erkennen. Ze zit er nog geen drie maanden dus een oordeel hebben over de huidige aanpak is voorbarig, maar een gevoel van urgentie bij het oplossen van de chaotische situatie in de goudvelden bijvoorbeeld ontbreekt wel.

Suriname moet gaan inzien dat behoud van het bos geen zaak is van binnenlandbewoners alleen, het is van belang voor de wereldgemeenschap én voor de totale Surinaamse samenleving. De extreme gevolgen van klimaatverandering doen zich steeds vaker gevoelen en ontbossing maakt die alleen maar erger. Dat is ook de reden dat landen als Suriname de wereld om hulp vragen om het bos te behouden, maar de eerste stappen om dat te doen zal het land zelf moeten zetten.