OPINIE: POLITIEKE RANCUNE versus TECHNISCHE EXCELLENTIE HET EBS-DRAMA

door

In een periode waarin Suriname juist brandend behoefte heeft aan stabiliteit en technische topkwaliteit, lijkt de NV Energiebedrijven Suriname (EBS) de rug toe te keren naar zijn meest waardevolle kracht. Ir. Armand Bipat, technisch directeur van de EBS, is vervangen (ontheven ) uit zijn functie  – niet vanwege falen, maar juist vanwege zijn successen. Zijn mogelijke vertrek is geen puur bestuurlijke kwestie; het is een symptomati-sche aanklacht tegen een systeem, waarin politieke loyaliteit zwaarder weegt dan nationale vooruitgang.
Feit versus politiek: een schrijnende discrepantie
Ir. Bipat is een uitzonderlijke technicus, met een multidisciplinaire expertise die onder andere werktuigbouwkunde, metallurgie, vloeistofmechanica, gas- en stoomtechnologie en elektrotechniek omvat. In het Caribisch gebied is zijn niveau zeldzaam en gewild. Onder zijn leiding realiseerde EBS grootschalige projecten zoals:
* De bouw van energiecentrales met een investering van circa 300 miljoen USD, waarmee de energievoorziening van Suriname een robuuste basis kreeg.
* De ontwikkeling van gasopslag- en distributiefaciliteiten binnen dochterbedrijf OGANE, die de energietransitie faciliteren.
* De implementatie van gas-to-energy technologie, wat operationele kosten verlaagde en de efficiëntie aanzienlijk verhoogde.
Deze indrukwekkende prestaties blijken echter niet te tellen binnen het politieke krach-tenveld rondom EBS. Waar het om lijkt te gaan, is het politieke belang van een andere persoon: R. Mathoera, tekenaar en secretaris van de EBS-vakbond. Ondanks zijn gebrek aan technische ervaring en affiniteit met complexe miljoenenprojecten, ambieert hij de positie van technisch directeur. Mathoera’s politieke achtergrond – hij stond op plek 22 op de NDP-kandidatenlijst voor DNA – maakt hem aantrekkelijk voor machtskringen, niet zijn technische kundigheid.
De Raad van Commissarissen: zwijgend facilitators van politieke steekspelletjes
Volgens de statuten worden leden van de Raad van Commissarissen (RvC) van EBS benoemd voor een periode van vier jaar. Recente verschuivingen in de RvC, waaronder het vertrek van president-commissaris Raymond Landburg en de benoeming van Kenneth Profijt, illustreren hoe politiek de waakhondfunctie beïnvloedt. Tot op heden heeft de RvC geen enkele kritiek geuit op Ir. Bipat; integendeel, hij werd in 2024 via een transparante selectieprocedure als beste kandidaat gekozen en in januari 2025 officieel geïnstalleerd.
Een ontheffing zonder een gemotiveerde en deugdelijke procedure, zou dan ook een flagrante schending betekenen van de interne governance. Het ontbreken van een nieuwe, eerlijke selectieprocedure voor zijn opvolger versterkt het beeld dat hier geen sprake is van een zoektocht naar de best gekwalificeerde, maar van een politieke machtsverschuiving. Waarom zou EBS een technische zwaargewicht als Bipat opofferen voor iemand zonder aantoonbaar technisch leiderschap? Het antwoord ligt in de politieke cultuur die vakmanschap ondergeschikt maakt aan loyaliteit.
Economische impact en morele achteruitgang
Bipats mogelijke gedwongen vertrek is geen op zichzelf staand incident, maar onderdeel van een patroon waarin cruciale technocratische functies worden uitgehold voor kortetermijnpolitiek. De EBS, als staatsbedrijf, zou juist toe moeten werken naar stabiliteit en continuïteit. Zonder Bipat’s deskundigheid dreigen lopende projecten zoals de 110kV-transmissielijn – nu al voor 70% voltooid – kwetsbaar te worden voor vertragingen en kostenoverschrijdingen.
Internationaal erkende expertise van Bipat, bevestigd door samenwerking met gerenommeerde fabrikanten als MAN, Wartsilla en CAT, is van onschatbare waarde. Daarnaast heeft hij een nieuwe generatie werktuigbouwkundigen gevormd, van ADEK- tot HBO-niveau. Zijn vertrek geeft het signaal af, dat technische kennis en excellentie ondergeschikt zijn aan politieke belangen – een gevaarlijk precedent voor een land dat sterk afhankelijk is van betrouwbare energie-infrastructuur.
Conclusie: een triade van kennis, kunde en ontslag
Ir. Armand Bipat is geen onfeilbare manager, maar zijn resultaten spreken voor zich: draaiende centrales, projecten binnen budget, en goed opgeleide teams. Zijn toekomstige ontheffing gaat niet simpelweg om personeelswissel, maar om een verloedering van de Surinaamse bestuurscultuur. Het is een duidelijk bewijs dat politieke rancune en partijpolitiek, boven vakmanschap worden gewaardeerd.
Wanneer EBS en de politieke leiding besluiten Bipat te vervangen door een minder ge-kwalificeerde kandidaat, bevestigen zij dat de vicieuze cirkel van achterdocht en politieke kortzichtigheid zich voortzet. Suriname heeft geen ruimte voor braindrain, zeker niet als het om eigen talent gaat. Het is tijd om technische deskundigheid te koesteren en niet weg te gooien met het badwater van politieke belangen.
Het EBS-dilemma illustreert pijnlijk waarom excellente prestaties vaak gestraft worden. Terwijl Ir. Bipat moet wijken voor politieke loyaliteit, toont dit land opnieuw dat het zichzelf saboteert: technische perfectie wordt geruild voor partijpolitieke voorkeuren. Dit is de kwaal van Suriname in optima forma, waar kennis en kunde leiden tot ontslag. Het is een triade aan de top: Kennis + Kunde = Ontslag! Zo blijft Suriname gevangen in een sprookje waarbij politieke tekenkamerambities technologische expertise overvleugelen.
De vraag is niet langer of politieke rancune onze ontwikke-ling schaadt, maar hoe lang we dit nog als normaal kunnen en willen accepteren. De bal ligt nu bij DNA en de regering om deze ongewenste praktijk te doorbreken en te kiezen voor de toekomst van Suriname.
A systeem disie moes kenki now……..
Colvin Overdiep
Rotterdam
The post OPINIE: POLITIEKE RANCUNE versus TECHNISCHE EXCELLENTIE HET EBS-DRAMA ..