Ons wonderbaarlijk brein (3)

door

In deel twee is stilgestaan bij de hersencellen (neuronen) en hoe prikkels (informatie) wordt verstuurd van het ene neuron naar het andere tot het zijn eindpunt bereikt om een actie te creëren. De neuronen zitten niet vast aan elkaar, want er is een kloof (synaptische-spleet) die wordt overbrugd door de stofjes (neurotransmitters) die de neuronen zelf aanmaken om de boodschappen door te geven. Groepen van neuronen die een bepaalde functie vervullen zijn verenigd in een netwerk. Het aantal hangt af van de complexiteit van de functie en sub-taken binnen het netwerk.

De macroscopische anatomie van het brein wordt onderverdeeld in twee helften en vijf gebieden. De linker- en rechterhelft van de hersenen zijn met elkaar door en communiceren met elkaar via de corpus callosum. Deze twee helften zijn verder onderverdeeld in de frontale kwab (Frontal Lobe), de pariëtale kwab (Parietal Lobe), de temporale kwab (Temporal Lobe), de occipitale kwab (Occipital Lobe) en het cerebellum (Cerebellum). Er zijn nog meer sub-gebieden binnen deze vijf gebieden, de zogenaamde subcorticale structuren, de hersenstam, die specifieke taken vervullen. Voor deze serie zijn ze niet belangrijk.

“Een mens ziet eigenlijk niet met haar ogen maar met haar brein. Met andere woorden, de gewaarwording van de prikkels die de ogen opnemen vinden plaats achter in het brein”

De vijf kwabben met hun substructuren zijn met elkaar verbonden door netwerken die ervoor zorgen dat de prikkels die door de vijf zintuigen worden opgevangen en de gedachten die de mens daarbij genereert worden doorgestuurd naar de structuren waar de informatie wordt verwerkt en actie wordt ondernomen. Enkele van de bekende netwerken zijn het visuele-, het auditieve-, het evenwichts-, het tactiele-, het geheugen-, het taal- en het executieve netwerk (beslissingen maken). Andere complexe netwerken die ervoor zorgen dat de interne organen functioneren zonder dat de mens erover nadenkt en in leven blijft tijdens het slapen, worden erbuiten gelaten.

Oogzenuw

Bepaalde netwerken hebben twaalf speciale zenuwbanen (craniale zenuwen), die in het hoofd en de nek zitten om speciale taken aan te sturen. Eén daarvan is de tweede craniale zenuw (oogzenuw). Deze begint bij het netvlies (retina) achter in de oogbol.

In het netvlies zitten receptoren van de oogzenuw die de lichtstralen van verschillende golflengten opvangen. Er zijn receptoren die onderscheid maken tussen zwart-wit en kleur uit de lichtstralen. Ook zijn er receptoren die beweging detecteren.

Elk oog verwerkt deze prikkels apart uit het gezichtsveld via de linker- en rechter oogzenuw (nervus opticus) die elkaar kruisen bij de optische xiasme en via enkele structuren in de occipitale kwab achter in het brein terecht komen waar de mens zich eigenlijk gewaarwordt wat die ziet. Een mens ziet eigenlijk niet met haar ogen maar met haar brein. Met andere woorden, de gewaarwording van de prikkels die de ogen opnemen vinden plaats achter in het brein.

(lees verder onder de )

De linker- en rechterhelft van het brein zijn met elkaar verbonden door de corpus callosum.

Maar hoe weet iemand wat het voorwerp is of wie de persoon is die hij ziet? Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten de eerdere delen worden opgeslagen waarin was aangegeven dat informatie niet alleen binnen elk netwerk wordt verwerkt, maar dat de verschillende netwerken met elkaar communiceren om de taken efficiënt te kunnen afronden.

De informatie die vanuit de ogen de occipitale kwab bereikt, wordt gestuurd naar het geheugennetwerk om te verifiëren als die daar voorkomt en is herkend. Verder wordt gecommuniceerd met het taalnetwerk om te zien als de persoon de naam kent in de taal die zij spreekt en wat de betekenis en de functie is van wat wordt gezien.

Dit hele proces vindt in milliseconden (duizendste van een seconde) plaats. Als alles bekend is, dan weet een mens wat die ziet. Als er geen bevestigende boodschappen zijn dan herkent ze niet wat ze ziet. De conclusie is dan dat het object of de persoon onbekend is.

*Als u verdere vragen heeft, kunt u contact opnemen met de schrijver van het artikel.

Richenel Ellecom (899-6441/ramdas1947@yahoo.com), Psy.D., Dr.P.H., HSPP, is preventieve geneeskundige- en medisch voedingskundige specialist, alsook klinisch en forensische neuropsycholoog.