Ondanks toename tienerzwangerschappen nauwelijks voorlichting in vakantie

door

door Edwien Bodjie

PARAMARIBO — “Volwassenen geven vaak in het openbaar adviezen aan jongeren over hun seksueel gedrag en over hoe ze zich moeten gedragen. Maar weet je wat volwassenen niet doen? We praten niet mét de doelgroep.” Dat zegt Soulamy Laurens, voorzitter en oprichter van de Foundation for Research and Development in Caribbean Communities (FRDCC), in gesprek met de Ware Tijd.

Aanleiding voor het interview is een artikel dat Laurens eerder deze maand schreef, nadat minister Lalinie Gopal van Jeugdontwikkeling en Sport (JOS) haar zorgen had geuit over het toenemende aantal tienerzwangerschappen. Volgens haar raken in Suriname meisjes van twaalf jaar zwanger en krijgen sommigen op hun zestiende al hun tweede kind. Ze noemde de situatie vooral in het binnenland “alarmerend”.

“Tienerzwangerschappen zijn geen incident, maar een spiegel voor onze samenleving”

Laurens stoort zich enorm eraan dat ondanks deze constatering er in de grote vakantie, waarin jongeren veel met elkaar optrekken buiten het zicht van ouders, nauwelijks voorlichtingscampagnes zijn geweest. “Iedereen weet dat dit een periode is waarin jongeren elkaar massaal ontmoeten. Het is niet alleen een verantwoordelijkheid van het ministerie van Jeugdontwikkeling en Sport, maar ook van de ministeries van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, Sociale Zaken en Volkshuisvesting en zelfs Transport, Communicatie en Toerisme.”

Laurens deelt de bezorgdheid van de minister, maar vindt dat er meer nodig is dan alleen zorgen uitspreken. “Tienerzwangerschappen zijn geen incident, maar een spiegel voor onze samenleving”, vindt ze. “Dit vraagt om een diepere analyse en duurzame oplossingen. We moeten kijken naar de achterliggende oorzaken en de omgeving waarin deze jongeren opgroeien.” Volgens haar ontbreekt het bovendien aan echte dialoog. “Volwassenen praten over jongeren, maar zelden mét hen. Terwijl wij als ouderen ooit zelf jong zijn geweest en beter zouden moeten weten hoe belangrijk open gesprekken zijn.”

Kwetsbare gemeenschappen

De FRDCC is sinds kort aangesloten bij het Caricom-platform voor maatschappelijke organisaties. Laurens nam onlangs deel aan de eerste regionale bijeenkomst op Jamaica, samen met organisaties uit onder meer Trinidad en Tobago en de Dominicaanse Republiek. “Alle niet-gouvernementele organisaties hebben verschillende doelgroepen, maar er zijn veel overlappingen. We richten ons allemaal op kwetsbare gemeenschappen: mensen met hiv/aids, migranten, slachtoffers van mensenhandel en seksueel misbruik en de LGBTQ-gemeenschap. Onze focus ligt daarnaast op schoolverlaters, alleenstaande ouders en moeilijk handelbare jongens, maar ook jongeren uit de goudvelden.”

Voor Suriname maakt ook Suriname Men United (SMU) deel uit van het netwerk. Deze organisatie zet zich in voor het welzijn en de gezondheid van mannen die seks hebben met mannen en transgenderpersonen, met als doel het terugdringen van hiv-transmissie. SMU voert campagnes, geeft voorlichting en werkt samen met de FRDCC.

Hoewel de stichting van Laurens niet primair is gericht op seksuele en reproductieve gezondheidszorg, speelt het thema volgens de oprichter wel steeds mee. “Jongeren uit kwetsbare groepen komen automatisch in aanraking met seksualiteit en de risico’s die daarbij horen. Daarom is het belangrijk dat wij aanwezig zijn in zo’n netwerk.”

De FRDCC deelt ook voorbehoedsmiddelen uit, onder meer dankzij samenwerkingen met organisaties als Suriname Men United. “Condooms zijn geen taboe, maar een praktische noodzaak”, meent Laurens. “Voorlichting moet hand in hand gaan met toegankelijkheid.”

Toegangspoort

De stichting gebruikt sociale ondernemingen als belangrijkste middel om contact te leggen met gemeenschappen. “Via deze ondernemingen creëren we ontmoetingsruimtes. Het gaat erom dat je echt in gesprek gaat met jongeren en niet alleen voorlichting geeft. We moeten investeren in nieuwe generaties die het vertrouwen hebben om deze onderwerpen bespreekbaar te maken.”

Ze waarschuwt dat volwassenen soms te veel de leiding willen houden. “Veel oudere mannen en vrouwen willen op de voorgrond treden, terwijl het tijd is om ruimte te maken voor jongeren. Wij kunnen meedenken en ondersteunen, maar zij moeten zelf de gesprekken voeren en anderen bewustmaken.”

Volgens Laurens kan alleen echte participatie van jongeren verandering brengen. “Laten we stoppen met alleen praten en beginnen met bouwen. Investeer in jongeren, zodat zij de generatie kunnen vormen die deze problemen wérkelijk kan aanpakken.”