Kans niet verspelen

door

DE GOEDKEURING VAN het commerciële gasveld Sloanea-1 in Blok 52 markeert zonder twijfel een historisch moment voor Suriname. Voor het eerst staat het land op de drempel van grootschalige offshore gasproductie – een stap die onze economie structureel kan veranderen. In 2028 wordt reeds begonnen met de olieproductie van GranMorgu in Blok 58 voor de kust. De verwachte inkomsten uit deze projecten bieden mogelijkheden voor groei, modernisering en armoedebestrijding zoals we die in decennia niet hebben gekend. Maar juist in dit moment van hoop schuilt ook het grootste risico.

De geschiedenis leert dat natuurlijke rijkdom niet automatisch welvaart brengt. Landen als Venezuela en Nigeria zijn schrijnende voorbeelden van wat economen de resource curse noemen: landen die ondanks overvloedige olie- of gasreserves verstrikt raakten in corruptie, slecht bestuur en extreme ongelijkheid. Terwijl miljarden binnenstroomden, bleven miljoenen burgers in armoede achter. Dat mag in Suriname niet gebeuren.

De gas- en olieopbrengsten kunnen ons land bevrijden van structurele schulden, onze infrastructuur vernieuwen en investeringen in onderwijs, gezondheidszorg en duurzame energie mogelijk maken. Maar dat zal alleen gebeuren als de overheid nu al de juiste fundamenten legt. Transparantie, goed bestuur en een duidelijke nationale strategie zijn essentieel. Elke Surinamer heeft recht op inzicht in hoe de gasinkomsten (zullen) worden beheerd en besteed.

Cruciaal daarbij is het daadwerkelijk invulling geven aan en zorgvuldig beheren van het Spaar- en Stabilisatiefonds. Dit fonds moet dienen als buffer tegen prijsschommelingen en toekomstige generaties garanderen dat zij ook profiteren van de natuurlijke rijkdom die vandaag wordt aangeboord. Het mag geen politiek speeltje worden, maar moet onafhankelijk, transparant en wettelijk verankerd zijn. Noorwegen heeft met zijn oliefonds bewezen dat dit model werkt – mits het wordt beschermd tegen kortetermijndenken en politieke willekeur.

De opbrengsten van Sloanea-1 en GranMorgu moeten niet eindigen in consumptieve uitgaven of tijdelijke subsidies, maar worden ingezet voor structurele ontwikkeling: kennis, technologie, duurzame energie en ondernemerschap. Alleen dan kan het gas dat nu onder onze zeebodem rust, uitgroeien tot de motor van een toekomst waarin elke burger deelt in de welvaart.

Suriname staat op een kruispunt. De komende jaren zullen bepalen of deze nieuwe rijkdom een zegen of een vloek wordt. Wij hebben nu de kans om te tonen dat wij geleerd hebben van de fouten van anderen – en dat natuurlijke rijkdom pas echt waarde krijgt, wanneer hij wordt omgezet in menselijke vooruitgang.-