INGEZONDEN: ‘No wan suma e tan na baka – Niemand blijft achter’

door

Ingezonden

‘No wan suma e tan na baka – Niemand blijft achter’. Die woorden hadden zomaar de winnende verkiezingsleuze van 2025 kunnen zijn, want ze raken de kern van de grootste zorg die in Suriname leeft: de olie komt eraan, maar wat gaat de gewone burger daarvan merken?Het motto spreekt tot de verbeelding omdat het niet alleen een belofte inhoudt – dat de welvaart eerlijk verdeeld moet worden – maar ook een waarschuwing vormt: zonder visie dreigt Suriname opnieuw de fouten van het verleden te herhalen.Toch koos geen enkele politieke partij voor dit eenvoudige maar krachtige verhaal. Geen partij presenteerde een duidelijke visie op hoe de komende olie-inkomsten kunnen worden ingezet om de samenleving als geheel vooruit te brengen. Dat is opmerkelijk en misschien zelfs zorgwekkend. Want zonder plan zal de nieuwe rijkdom opnieuw vooral buiten het bereik van de gewone burger blijven.De angst om achtergelaten te worden is reëel. Suriname kent talloze voorbeelden van grondstoffenwinsten die nooit breed in de samenleving terechtkwamen. Goud, bauxiet en hout brachten wel geld in de staatskas – en in de zakken van de leidende klasse – maar voor de meerderheid veranderde er weinig. De komst van de olie maakt de vraag urgent: hoe voorkomen we dat dit scenario zich opnieuw afspeelt?Daarbij moet ook de leidende klasse beseffen dat een rechtvaardige verdeling van welvaart in haar eigen belang is. Een sterke middenklasse vergroot de koopkracht, stimuleert de economie en versterkt de belastingbasis. Uiteindelijk profiteert iedereen, ook de leidende klasse, van een samenleving die groeit en bloeit – niet van een systeem waarin slechts enkelen rijk worden.Niemand achterlaten betekent dat de nieuwe rijkdom tastbaar moet worden voor iedere Surinamer. Dat vraagt om banen, betaalbare woningen, betere gezondheidszorg en degelijk onderwijs. Een samenleving die zekerheid biedt, bouwt aan een sterke middenklasse – en juist die middenklasse is de motor van duurzame economische groei.De verwachte olie-inkomsten kunnen miljarden per jaar in de economie brengen en een unieke kans bieden. Bovendien lijkt de olieboom decennia te kunnen duren. Suriname kan daardoor een sprong maken richting brede welvaart: investeren in infrastructuur, moderne energievoorzieningen, scholen en ziekenhuizen. Het land kan jonge mensen perspectief bieden, zodat zij hun toekomst hier opbouwen in plaats van te emigreren.Maar die kans wordt alleen benut als Suriname een duidelijke route uitstippelt – één die voorkomt dat de vloek van grondstofrijkdom, ongelijkheid en corruptie opnieuw toeslaat.Steeds luider klinkt daarom de roep om een nationale visie die verder reikt dan de olie alleen. Een Roadmap 2045 zou richting kunnen geven aan een land dat kiest voor brede welvaart, sociale rechtvaardigheid en duurzaamheid. Misschien is de titel van die routekaart al gevonden: “No wan suma e tan na baka – Niemand blijft achter”. Niet als loze slogan, maar als kompas voor een toekomst waarin iedere Surinamer kan voelen dat deze rijkdom ook de zijne is.Stijn Jansen

Gebaseerd op het boek Greenport Suriname (te downloaden op https://bit.ly/greenportsuriname)

De redactie van de Ware Tijd stelt lezers in de gelegenheid stukken in te zenden ter publicatie. In principe worden alle ingezonden artikelen opgenomen, tenzij de inhoud schadelijk, kwetsend of beledigend is voor derden. Stukken die worden geplaatst komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de mening van de Ware Tijd. De redactie behoudt zich het recht voor om stukken niet te plaatsen, of in te korten of te redigeren zonder dat die uit hun context worden gehaald.