Indonesische dans- en muziekworkshop viert cultuuruitwisseling

‘Als alle culturen samenwerken, kunnen we heel ver komen’

“Of onze roots nu in Indonesië, Afrika, India, China of elders liggen, we zijn allemaal ooit per schip naar Suriname gekomen, waar we een nieuw bestaan hebben opgebouwd.” Met deze woorden gaf Suryandoro Cokro Suwarno betekenis aan de titel ‘Eling Eling’, de openingsmuziekdans van de slotpresentatie van ‘Creative Lab: Dance Choreography and Music Composition Workshop’. Deze choreografie vormde samen met een tweede voorstelling het hoogtepunt van de workshop, die zaterdag indrukwekkend werd afgesloten.

Tekst en beeld Audry Wajwakana

In de Pendopo Pancasila van de Indonesische ambassade bewogen dansers zich in vloeiende passen door een krachtige mix van klanken. De ritmische samensmelting van gamelan, tabla, apinti, Chinese drum en keroncong-zang vormde de afsluiting van een intensieve workshopweek van 10 tot 15 november.

“Als wij als dansers over alle culturen heen samenwerken, dan kunnen we als land heel ver komen” – Xaviër Tob

Onder leiding van de Indonesische meesters Suwarno, CEO van Swargaloka Dance Company en Dedek Wahyudi (traditionele muziekmeester) vonden jonge kunstenaars elkaar in een viering van culturele uitwisseling. Suwarno benadrukte dat de voorstellingen een gezamenlijke prestatie waren. “Iedereen heeft bijgedragen; ik heb slechts het vuurtje aangewakkerd”, zegt hij. Het resultaat vergeleek hij met een embryo in wording, klaar om uit te groeien tot iets groots.

De workshop past in de voortdurende inzet van Indonesië om de culturele banden met Suriname te versterken en via kunst lokale capaciteitsopbouw te stimuleren. Zij werd opgezet op verzoek van de Vereniging Herdenking Javaanse Immigratie als ondersteuning van een jeugdontwikkelingsprogramma gericht op het creëren van dans en muziek.

Betoverend bewegen

In aanloop naar de gezamenlijke herdenking van 50 jaar diplomatieke betrekkingen tussen Indonesië en Suriname, in januari 2026, nodigde de Indonesische ambassadeur Agus Priono de twee meesters uit om hun kennis te delen en traditionele voorstellingen te vernieuwen. Het initiatief kreeg een enthousiaste respons van kunstgemeenschappen, variërend van traditioneel tot modern ballet en hiphop. In totaal namen 38 mannen en vrouwen deel, wat de organisatie ervoer als ‘een enorme verrassing’.

Oorspronkelijk was het programma bedoeld voor vijf uur ’s middags tot half acht ’s avonds, maar door het enthousiasme van zowel de workshopleiders als de deelnemers werd de tijd bijgesteld van vier uur ’s middags tot negen uur ‘s avonds. “Het is veel werk, maar elke dag weer zag ik die gemotiveerde en prachtige gezichten. Dat bewijst voor ons dat we de juiste doelgroep hebben bereikt en dat ons programma aanslaat”, zegt Annisa Amrih Sophiany, hoofd Information Social and Cultural Affairs van de ambassade.

In haar dankwoord beschreef choreograaf Tanuya Manichand de workshop als een professionele en persoonlijke verrijking. Volgens haar stond samenwerking centraal, waarbij de deelnemers de kracht van het gezamenlijk creëren, het bouwen van choreografieën en het delen van talenten ontdekten.

“De muziek was een ware samensmelting van verschillende tradities, instrumenten uit China, India en Afrika, de welbekende gamelan, én muzikanten“

“Elk moment voelde als een stap naar een meer open, zelfverzekerde en expressieve kunstenaar”, zegt ze. Het absolute hoogtepunt voor haar was het dansen op livemuziek, uitgevoerd door muzikanten van diverse culturele groepen. Die ervaring voelde voor haar als “betoverend bewegend”. “Het voelen van hun ritmes en het ons laten leiden door hun hartslag creëerde een ruimte waar culturen samenkomen, waar mensen met elkaar communiceren en elkaar vieren door kunst”, zegt ze.

Kennis verbreden

Voor de tweeling hiphopdansers Xaviër en Xaviero Tob, beiden actief in afro en contemporary, was deelnemen een logische stap in hun carrière. “Ik wil me niet alleen binnen mijn eigen stijl ontwikkelen, maar ook andere culturen leren kennen,” aldus Xaviero. Een van de meesters bond hem een speciale hoofdband om, wathij als een grote eer ervoer. Zijn broer Xaviër omschreef het creatieve proces als een moksi patu, een Surinaamse mix, waarin Indonesische bewegingen en Afrikaanse contemporary technieken samensmolten”. Hoewel het onder de knie krijgen van de Javaanse dans en het zingen in een nieuwe taal eerst een uitdaging was, benadrukten beiden de waarde van discipline en de warme samenwerking. “Als wij als dansers over alle culturen heen samenwerken, dan kunnen we als land heel ver komen,” stelde Xaviër. Xaviero vulde aan dat Suriname zich met dit soort projecten internationaal in dev kijkers kan spelen.

Beeldend kunstenares Meggie Peneux, voor wie zang een oude passie is, noemde de workshop een openbaring. Zij is lid van de lokale keronconggroep Irama Bestari en zingen in het Javaans is voor haar ook een manier om terug te keren naar haar (Javaanse) roots. De intensieve training van vijf dagen beschrijft ze als “zwaar, maar ontzettend leuk en spannend.” Een van de grote lessen was het leren zingen met de kopstem, die erg hoog is, wat gebruikelijk is in Indonesië, in plaats van de volle stem die in Suriname gangbaar is. Deze techniek presenteerde zij samen met nog drie zangeressen in de tweede tevens slotopvoering.

Bij de presentatie van de twee voorstellingen verscheen Wahyudi in Chinese klederdracht om zo zijn verbondenheid met Suriname te vieren. Het kostuum, geleend van een van de muzikanten, sloot perfect aan bij de Chinese drum die hij bespeelde. De muziek was een ware samensmelting van verschillende tradities, instrumenten uit China, India en Afrika, de welbekende gamelan, én muzikanten van de bekende keronconggroep Irama Bestari. Wahyudi benadrukte dat de kracht van de presentatie lag in de eenheid tussen de muzikanten. “ik gaf slechts begeleiding en coördinatie”, zegt hij. Ook gaf hij de deelnemers het woord ‘semangat’ mee. Dit betekent moed, veerkracht en volhouden en spoorde hen aan om door te gaan, ook zonder hem. Alle deelnemers kregen een certificaat.

...