HET RESULTAAT VAN ANTI-VAXXERS

door

Alsof de wereld nog niet genoeg verdeeld was, heeft de covid-pandemie nieuwe scheidslijnen getrokken, niet alleen tussen landen, maar binnen buurten, families en zelfs vriendschappen. Eén van de felst bevochten breuklijnen ontstond tussen voor- en tegenstanders van vaccinatie. Wat begon als een gezondheidsmaatregel, groeide uit tot een cultureel conflict. En nu, jaren later, plukken we daar de wrange vruchten van.
De antivax-beweging is geen nieuw fenomeen, maar kreeg tijdens de pandemie ongekend veel aandacht en invloed. Aangejaagd door sociale media, wantrouwen in overheden en een storm aan desinformatie, groeide het verzet tegen vaccinatie uit tot een wereldwijde campagne van achterdocht. Argumenten variëren van legitieme zorgen over bijwerkingen tot bizarre complottheorieën over microchips en genetische manipulatie.
Het probleem is niet dat mensen vragen stellen. Kritisch denken is gezond – zelfs essentieel in een democratie. Het probleem ontstaat wanneer feiten plaatsmaken voor fictie, en individuele overtuiging zwaarder gaat wegen dan collectieve verantwoordelijkheid. In landen waar de vaccinatiegraad laag bleef, stegen de sterftecijfers. Ziekenhuizen raakten overbelast. Zorgpersoneel werkte zich kapot. En ondertussen bleef de roep om ‘vrijheid’ klinken, alsof die losstaat van verantwoordelijkheid voor elkaars gezondheid.
De impact van het antivax-discours reikt verder dan Covid-19. De scepsis die is gezaaid, werkt door. In meerdere landen daalt nu ook het vertrouwen in andere vaccinatieprogramma’s – tegen mazelen, polio, HPV. Ziektes waarvan we dachten dat ze op hun retour waren, duiken weer op. Niet door gebrek aan medische kennis, maar door gebrek aan vertrouwen. Dat is misschien wel het pijnlijkste resultaat van de antivax-beweging: de ondermijning van de solidariteit die volksgezondheid nodig heeft om te functioneren.
Toch is het te gemakkelijk om alle anti-vaxxers weg te zetten als irrationeel of egoïstisch. Velen zijn juist het slachtoffer van een samenleving die hen onvoldoende heeft meegenomen in het gesprek over wetenschap en beleid. Gebrek aan transparantie, gebrekkige communicatie en de arrogantie van sommige beleidsmakers hebben de kloof vergroot. In die ruimte kreeg desinformatie vrij spel.
De les? Gezondheid is niet alleen een medische kwestie, maar ook een sociale. Vertrouwen opbouwen kost tijd en die tijd moeten we nemen, vóór de volgende crisis toeslaat. Anders herhaalt de geschiedenis zich. En dan betalen we opnieuw de prijs, niet alleen in ziekenhuisbedden, maar in verdeeldheid, wantrouwen en gemiste kansen op collectieve vooruitgang. Vaccinaties redden levens. Maar alleen als we ook het vertrouwen weten te herstellen dat nodig is om die levens te beschermen.
The post HET RESULTAAT VAN ANTI-VAXXERS ..