Gajadien: “Wetsvoorstel schakelt drie jaar lang de schuldrem uit”

door

De staatsschuld van Suriname bedraagt momenteel 94 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Volgens VHP-parlementariër Asis Gajadien beoogt het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet op de Staatsschuld deze overschrijding achteraf te legaliseren. De regering krijgt hiermee de vrijheid om tot eind 2028 nieuwe schulden aan te gaan, met pas tegen 2036 een terugkeer naar de norm. “Het voorstel lijkt op het eerste gezicht een tijdelijke maatregel,” zei hij tijdens de behandeling van de wet, “maar in werkelijkheid wordt de wettelijke schuldrem drie jaar lang uitgeschakeld.”
Gajadien wees erop dat de wet, die oorspronkelijk bedoeld was om de schuld te beperken, tijdelijk wordt opgeheven. Dit terwijl met de goedkeuring van de Comptabiliteitswet 2024 juist een sterk kader is gecreëerd voor begrotingsdiscipline, transparantie en verantwoord financieel beheer. “Dit wetsvoorstel doet precies het tegenovergestelde. Het verzwakt de begrotingsdiscipline en ontneemt DNA haar controlerende taak.”
Hij verwees naar het grootschalig offshoreproject in Blok 58, dat naar verwachting in 2028 duizenden vaten olie zal produceren en meer dan tien miljard dollar aan investeringen zal aantrekken. “Meer inkomsten brengen ook meer verleidingen. Daarom moeten we de regels niet versoepelen, maar juist versterken, zodat toekomstige olie- en gasopbrengsten duurzaam worden beheerd.”
Hoewel een stijgend bbp de schuldquote op papier verlaagt, waarschuwde hij voor het risico van slecht beheer. Volgens hem is het voorstel in feite een vrijbrief, omdat de norm van 60 procent wordt uitgehold. “Een plafond dat men tijdelijk mag overschrijden, is geen plafond meer. Het parlement verliest zijn wettelijke controlefunctie, en controle achteraf is geen controle, maar legalisatie van wat al is gebeurd.”
De parlementariër herinnerde eraan dat tussen 2015 en 2019 de staatsschuld steeg van 27 procent naar ruim boven de 100 procent van het bbp. “De munt kelderde, de reserves verdampten en de bevolking betaalde de prijs met inflatie en armoede. Toekomstige olie-inkomsten zijn geen vrijbrief. De eerste productie komt pas in 2028, de olieprijs is volatiel en de opbrengsten hangen af van marktrisico’s. Schulden maken op basis van inkomsten die we nog niet hebben, is geen beleid maar speculatie.”
De VHP-fractie pleit volgens hem niet voor verlamming van het beleid, maar voor discipline met waarborgen. Hij riep partijen op die eerder zelf de waarborgen in de wet hebben verankerd, nu goed na te denken voordat ze die wegnemen. “We willen dat de regering effectief kan handelen, maar binnen het kader van de wettelijke regels.”