Caribisch Hof van Justitie stelt uitspraak uit in zaak Ramsamooj

door

PARAMARIBO — Het Caribisch Hof van Justitie (CCJ) heeft zijn uitspraak uitgesteld in de zaak van Derek Ramsamooj tegen de staat Suriname. De Trinidadiaanse politiek analist werd in oktober 2020 gearresteerd in Paramaribo toen hij op het punt stond naar Trinidad en Tobago terug te keren. Hij heeft bijna twee jaar in Suriname vastgezeten in verband met een corruptieonderzoek, dat werd uitgevoerd rond de Surinaamse Postspaarbank.

Ramsamooj kreeg contactbeperking opgelegd, waardoor zijn communicatie werd beperkt en hij gedurende enige tijd geen toegang kreeg tot juridische bijstand. De maatregel werd naderhand opgeheven, maar hij mocht het land nog steeds niet verlaten en werd uiteindelijk aangeklaagd. In september 2022 keerde hij terug naar huis vanwege ernstige medische problemen, waaronder een beroerte, diabetes en coronaire hartziekte.

“Advocaat Justin Phelps benadrukte dat eerdere vrijlating de kans op een beroerte aanzienlijk had kunnen verkleinen”

Rechten geschonden

Tijdens de hoorzitting donderdag en vrijdag in Port of Spain betoogde het juridische team van Ramsamooj, onder leiding van advocaat Justin Phelps, dat de “beperking” onwettig was en Caricom-verdragsrechten schond. Dit zou neerkomen op discriminatie op basis van nationaliteit.

Phelps stelde dat het recht op vrije beweging onder het Caricom-verdrag alleen betekenisvol is als het ondersteund wordt door fundamentele mensenrechten, zoals toegang tot juridische bijstand en bescherming tegen willekeurige detentie. Ter ondersteuning legde de Britse cardioloog Jonathan Clague bewijsstukken over waaruit zou moeten blijken dat de omstandigheden waaronder Ramsamooj werd vastgehouden, zijn gezondheid ernstig schaadden. Phelps benadrukte dat eerdere vrijlating de kans op een beroerte aanzienlijk had kunnen verkleinen.

Verdediging Suriname

Hans Lim A Po, die voor Suriname als advocaat optrad, stelde dat de “beperking” gelijkelijk gold voor lokale burgers, Caricom-burgers en andere buitenlanders en dus niet discriminerend was. Volgens hem was de maatregel noodzakelijk om de openbare orde te beschermen tijdens het corruptieonderzoek, zoals toegestaan onder artikel 226 van het Caricom-verdrag. Lim A Po erkende dat Suriname zijn wetgeving zal moeten aanpassen als het CCJ oordeelt dat de order strijdig is met verdragsverplichtingen.

Het Caricom-secretariaat, vertegenwoordigd door Lisa Shoman en Radha Permanand, wees op de Charter of Civil Society van 1997, die volgens hen de minimale bescherming van rechten van Caricom-burgers weerspiegelt. Tijdens de procedure bleek dat ook sprake is van procedurele onregelmatigheden, zoals geen beschikbaarheid van een tolk tijdens een deel van het verhoor en de beperkte toegang tot juridische bijstand.

Na twee dagen van getuigenissen en juridische argumenten kondigde CCJ-president Winston Anderson aan dat de uitspraak wordt uitgesteld. De uitkomst van de zaak kan belangrijke gevolgen hebben voor de toepassing van Caricom-verdragsrechten, de bescherming van mensenrechten in lidstaten en de behandeling van Caricom-burgers die in het buitenland worden vastgehouden.