BESCHOUWING — VHP moet zichzelf opnieuw uitvinden

door

De Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP) worstelt sinds de nederlaag bij de verkiezingen van 25 mei om zich in haar nieuwe – ondergeschikte – rol te bewegen. En vooral om het vertrouwen van de kiezers te herwinnen. Maar zolang het VHP-bestuur weigert bij zichzelf te rade te gaan en naar de diepere oorzaken te kijken waaróm het zo mis is gegaan, kan nooit aan de wederopbouw worden begonnen.

Tekst Armand Snijders

Beeld Kabinet van de President & Ranjan Akloe Images & More

Waar door Chandrikapersad Santokhi en de VHP de stembusstrijd hebben verloren, is voor iedereen overduidelijk: het door zijn regering deels rampzalig gevoerde beleid in de periode dat hij president was. En dat was volledig aan hemzelf te wijten, met zijn friends & family-beleid, zijn valse beloften en een enorme berg projecten die niet (goed) zijn uitgevoerd.

“De enige manier om de vrije val, waarin de partij is geraakt, te stoppen, is het laten waaien van een nieuwe verfrissende wind door de burelen van het partijcentrum De Olifant”

Na de verkiezingen kwamen nog diverse corruptiegevallen naar buiten die aantoonden dat er nog veel meer mis was gedurende zijn bewind. En vooralsnog lijkt de gifbeker nog niet leeggedronken.

Meest favoriete politicus?

Tot overmaat van ramp heeft Santokhi zich nog niet neergelegd bij de dreun die hij en zijn partij op 25 mei hebben gehad, waarbij ze het presidentschap verloren en in de oppositiebanken terechtkwamen. Hij gaat er prat op dat hij als individuele kandidaat veruit de meeste stemmen heeft gekregen en denkt daardoor nog altijd dat hij de meest favoriete politicus van Suriname is.

Echter, dat is een misvatting; hij heeft de meeste stemmen behaald, omdat hij de lijstrekker was. Zelfs binnen zijn eigen partij zijn er kandidaten die meer aantrekkingskracht uitoefenen op de kiezers. Omdat ze veel geloofwaardiger zijn.

De partij – met Santokhi voorop – had in de afgelopen maanden in de spiegel moeten kijken én harde conclusies moeten trekken. Als ze dat had gedaan, zou Santokhi welbeschouwd zijn vertrokken als partijvoorzitter.

De enige manier om de vrije val, waarin de VHP is geraakt, te stoppen, is het laten waaien van een nieuwe, verfrissende wind door de burelen van het partijcentrum De Olifant. Maar daar willen Santokhi en het selecte kliekje, waarmee hij de oranje richting bepaalt, niets van weten en dat is een cruciale fout.

Concreet hervormingsplan

De Nederlandse diaspora-afdeling van de VHP is het wachten op een drastische koerswijzing kennelijk ook helemaal zat en heeft een concreet hervormingsplan gepresenteerd om de partijorganisatie in Suriname te moderniseren. In de notitie ‘Modernisering van VHP Suriname’ zijn acht voorstellen gedaan die moeten leiden tot “meer interne democratie, transparantie, inclusiviteit en digitale participatie”.

“Zolang het probleem niet duidelijk is benoemd en wordt uitgeroeid, zal de VHP blijven worstelen”

Op papier omvat het plan veel waarheden, maar het is natuurlijk enigszins pijnlijk – zo niet belachelijk – dat de voorstellen door een Nederlandse groep sympathisanten wordt gedaan en niet vanuit de eigen Surinaamse gelederen komt. In Nederland bijvoorbeeld is het ondenkbaar dat nazaten van burgers die in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw in groten getale naar Australië of Nieuw-Zeeland emigreerden, zich willen mengen in de gang van zaken van regeringspartij Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD).

Daadwerkelijke intenties

Bovendien is het maar de vraag wat de daadwerkelijke intenties van het Hollandse oranjeclubje zijn: wil het inderdaad en oprecht het hervormingsproces binnen de moederpartij op gang brengen of zit daar wat anders achter. Want één van de voorstellen luidt de ‘Positionering van de diaspora: toekenning van stemrecht aan buitenlandse afdelingen zoals VHP Nederland en oprichting van een permanente diaspora-commissie binnen het hoofdbestuur’. Daaruit kun je afleiden dat de diaspora meer macht wil binnen de partij. Dat is een zeer kwalijke zaak, gezien de ervaringen van de afgelopen vijf jaar.

De diaspora had volgens Santokhi in 2020 honderden miljoenen euro’s in het vooruitzicht gesteld om Suriname er weer bovenop te helpen. De VHP wist destijds mede op basis van deze beloften veel stemmen te halen en de diaspora werd na de verkiezingen beloond door de aanstelling van Rajendre Khargi, een Nederlander uit de diasporagemeenschap, tot ambassadeur van Suriname. Maar daar kreeg het land heel weinig voor terug.

De financiële ondersteuning bleef uit en aangekondigde megaprojecten mislukten. Zoals van de Deense Hybrid Power Systems Group die, door tussenkomst van onder meer diasporaman Max Ghazi, in Commewijne voor minimaal 1,2 miljard US dollars een ‘groene’ waterstofcentrale zou opzetten. Het bleek uiteindelijk een hoax en bezorgde de VHP enorme imagoschade.

Ook de inzet van diasporamensen om bepaalde zaken hier vlot te trekken – te denken valt aan de Belastingdienst Suriname en de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij – eindigde in een deceptie en zij lieten deze uiteindelijk in een beroerdere toestand achter dan ze die hadden aangetroffen.

Met de ‘Hollandse’ ambassadeur en hun bemoeienis met puur Surinaamse aangelegenheden waar zij met hun bordeaux paspoort niets mee te maken hebben, heeft de diaspora aangetoond alleen maar haar eigen belangen te behartigen, waar het land geen fluit mee is opgeschoten. En dat valt vooral Santokhi te verwijten. Immers, hij heeft zich intensief ingelaten met de Surinamers in den vreemde.

Een beetje zielig

De VHP kan veel beter tijd en geld investeren in de eigen aanhang in Suriname, die nog altijd zeer fors is. Leg haar en andere Surinamers uit hoe men verder wil gaan en met welke mensen. Zoek de publiciteit via goede debatten in De Nationale Assemblee en niet via de gevallen leider die zich nog altijd de enige redder van Suriname waant en bij ieder wissewasje via zijn eigen publiciteitsdienst berichten de wereld in stuurt. Want daar zit niemand op te wachten en het  is eigenlijk een beetje zielig.

De partij moet vooruitkijken, met de fouten uit het recente verleden in gedachten. Zolang het probleem niet duidelijk is benoemd en wordt uitgeroeid, zal de VHP blijven worstelen. Mét Santokhi die de scepter zwaait in De Olifant, zal het nog een heel lange – zo niet schier onmogelijke – weg zijn op de terugkeer naar de top.

Op 14 januari 2023 werd Chandrikapersad Santokhi bij terugkeer van zijn staatsbezoek uit India ontvangen door diaspora in Nederland. VHP Nederland-voorzitter Lachman Soedamah deed daarbij het beroep op Santokhi om het diasporabeleid richting de in Nederland wonende Surinamers weer op te pakken.