BESCHOUWING — Verontrustende zwakheid rond SLM

door

Je zou van de regering uitgekiende daadkracht mogen verwachten rond de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM), maar tot nu toe blijft men steken in een herhaling van zetten die de vorige regering ook al heeft gepleegd. Wel worden hoopvolle verwachtingen uitgesproken, die door bestuurlijke onkunde en gebrek aan managementcapaciteiten tot niets zullen leiden.

Tekst Armand Snijders

Beeld FB Surinam Airways

De SLM bereikte zondag een bijzondere mijlpaal: op 2 november was het precies vijftig jaar geleden dat de eerste vlucht tussen Paramaribo en Schiphol werd uitgevoerd. Deze geschiedde met een DC8-63 die werd gehuurd van de Koninklijke Luchtvaartmaatschappij (KLM). Het toestel was in de eigen bedrijfskleuren gespoten en werd op 25 november – de dag van de onafhankelijkheid – gedoopt.

“Het vele malen herhaalde excuus van de president dat zij liever geen publieke uitspraken doet over de SLM, is een teken van zwakte dat uiteindelijk helemaal nergens toe gaat leiden”

De SLM liet niets aan het toeval over. Immers, ze had al heel lang geen feestelijk moment gehad om te vieren. Dus er werd uitgepakt met gebak voor de passagiers die zondag op de vlucht zaten, die daarnaast werden verwend met een aandenken in de vorm van een houten tulp. De maatschappij besteedde op haar socialmediakanalen ook uitgebreid aandacht aan het heugelijke feit.

Ongeorganiseerd rommeltje

Veel mensen beklagen zich erover dat de nationale carrier niet meer met een eigen toestel en bemanning op en neer naar Amsterdam vliegt. Maar de meeste negatieve reacties gingen over – simpel gezegd – het ongeorganiseerde rommeltje in vooral de afgelopen jaren bij de SLM en de uitzichtloze situatie voor de toekomst. Wat dat betreft bestaat er ook heel weinig vertrouwen in het streven van president Jennifer Geerlings-Simons om de maatschappij in de lucht te houden.

Het staatshoofd sprak na haar aantreden op 16 juli krachtige woorden waaruit enige hoop kon worden gehaald, maar haar vervolgstappen zijn tot nu toe teleurstellend geweest. Er is een ‘unit’ geïnstalleerd bestaande uit juristen en mensen uit de sector die alle issues binnen de SLM binnen drie maanden op een rij moet zetten.

En passant heeft Geerlings-Simons ook nog een onbezoldigde werkgroep in het leven geroepen die binnen zes maanden de aanverwante urgente kwesties in de luchtvaartsector moet oplossen. Een daarvan is de blacklisting van Surinaamse luchtvaartmaatschappijen, waardoor ze niet meer in Europa mogen landen. Maar dat raakt de SLM niet, want de maatschappij is al jaren niet in staat met een eigen toestel op de Mid-Atlantische route te vliegen.

Geen leasemaatschappij lijkt nog  bereid om een toestel te verhuren aan de noodlijdende maatschappij. Bovendien beschikt men al tijden niet over de nodige certificaten om zelf met een tweemotorige kist de route te mogen onderhouden. En een viermotorig toestel is commercieel niet haalbaar. Dus alle mooie woorden van de directie dat men hoopt op termijn weer met een ‘eigen’ kist te gaan vliegen, is alleen bedoeld voor de bühne, maar zijn volstrekt niet realiseerbaar.

Eigen vrachttoestel?

Daarnaast is de directie al minimaal een jaar van plan een eigen vrachttoestel te leasen om daarmee minimaal vijfhonderdduizend US dollar te verdienen. Er zou voor dit doel zelfs al bij de Amerikaanse leasemaatschappij Babcock & Brown Aircraft Management (BBAM) een Boeing 737-800BCF-vrachtvliegtuig zijn gehuurd. De luchtvaartmaatschappij sprak de verwachting uit dat er veel klandizie uit de olie- en gassector voor zou zijn. Maar deze kist werd om onduidelijke redenen toch niet verhuurd aan de SLM.

Vorige week werd bekend dat de (nieuwe) raad van commissarissen (RvC) de geplande huur van een cargovliegtuig voorlopig heeft stopgezet, omdat de SLM zich opnieuw oriënteert op haar strategische richting. Of het om het eerdergenoemd toestel gaat, is onbekend. Feit is dat de RvC de directie – in de persoon van Steven Gonesh – een voet dwars heeft gezet en in feite buitenspel heeft gezet.

Van Gonesh, die medeverantwoordelijk wordt gehouden voor de puinhoop waar de SLM nu in verkeert, wil de regering heel graag af, maar een poging om hem te ontslaan liep twee maanden geleden pijnlijk spaak, doordat er juridische haken en ogen daaraan zitten die niet werden voorzien. Gonesh zit er dus nog steeds en dat maakt de sfeer in het hoofdkantoor aan de Jagernath Lachmonstraat er niet gezelliger op. Geerlings-Simons en haar staf breken zich momenteel het hoofd om Gonesh weg te werken, maar zijn daar vooralsnog niet in geslaagd.

Vinger aan de SLM-pols

Het staatshoofd probeert ook nog de bittere pil door haar keel te krijgen van de benoeming van Meredith Vitolie in de RvC. Zij is de dochter van oud-vicepresident en coalitiegenoot Ronnie Brunswijk, die in het verleden al heeft aangetoond via familieleden een rechtstreekse vinger aan de SLM-pols te houden. Hij had er onder anderen zijn broer Leo neergezet, maar die moest, na kritiek uit de samenleving, zijn biezen pakken.

Dat hij nu via Vitolie, opnieuw een puppet, daar heeft, is niet goed gevallen in de samenleving die daardoor vooral vraagtekens zet bij het ‘Wi o kenki a systeem’-slogan van de president. Want het belooft weinig goeds als ze voor zo’n belangrijke functie al toegeeft aan de grillen van Brunswijk.

Haar argument dat zij niet wist dat het een dochter is van Brunswijk, snijdt geen hout. Zij wil het land clean leiden en dient daarom iedereen met wie zij werkt tot op het bot door de lichten. Of dit laten doen, maar dat is kennelijk niet gebeurd.

“Alle mooie woorden van de directie dat men hoopt op termijn weer met een ‘eigen’ kist te gaan vliegen, is alleen bedoeld voor de bühne, maar zijn volstrekt niet realiseerbaar”

Eerlijkheid

Intussen begint de tijd wel te dringen wat de SLM betreft. Geerlings-Simons heeft drie maanden geleden staatsbedrijf Grassalco gevraagd om iedere maand nog twee miljoen US dollar over te maken naar de SLM om de maatschappij overeind te houden, zoals het al jaren heeft gedaan. Drie maanden later is nog onduidelijk hoe lang Grassalco nog doorgaat met het voorschieten van Surinam Airways.

Het vele malen herhaalde excuus van de president dat zij liever geen publieke uitspraken doet over de SLM, is een teken van zwakte die uiteindelijk helemaal nergens toe gaat leiden. Zoals dat ook zo was tijdens de vijf jaar onder Chandrikapersad Santokhi, die ook iedere keer beloofde dat het de goede kant opging met de maatschappij, terwijl het tegendeel waar was en er jaarlijks tientallen miljoenen US dollars in de bodemloze SLM-put werden gesmeten. De samenleving verwacht eerlijkheid, ook al is het verhaal niet mooi.