Asabina kritisch over jaarrede 2026: ‘Ik heb meetbare indicatoren gemist’

door

Tekst en beeld Valerie Fris

PARAMARIBO — “Ik heb meetbare indicatoren gemist; er is veel algemeen gesproken. Er is gesproken over de woningnood, maar nergens is opgenomen hoeveel woonoplossingen de regering wil bereiken in 2026 of dat ze de koopkracht wil versterken met 1 procent of de werkloosheid wil terugbrengen met 4 procent bijvoorbeeld.” BEP-assembleelid Ronny Asabina is kritisch over de jaarrede 2026, die president Jennifer Geerlings-Simons dinsdag bij de opening van het parlementaire jaar heeft uitgesproken. In gesprek met de Ware Tijd merkt de parlementariër op dat er geen kompas is waarop zal worden gevaren.

Met een begrotingstekort van iets meer dan zes miljard Surinaamse dollar zei de president dat de regering “alle mogelijkheden” bekijkt om haar inkomsten te verhogen. Eén daarvan is het hervormen en strenger innen van belastingen. Hierop reagerend zegt Asabina, die belastingdeskundige is, tegen de Ware Tijd: “Alle regeringen die kampen met beperkte financiële ruimte kijken altijd hoe ze meer middelen kunnen vergaren en dat hebben we ook gehoord vandaag. De regering zegt dat zij belastinginning gaat optimaliseren door een generaal pardon, waarbij men in de gelegenheid wordt gesteld zijn belasting binnen een bepaalde termijn te kunnen betalen zonder rentes en boetes. Maar we kijken uit naar een structurele oplossing en dat houdt in dat je het mes erin moet zetten.”

“We zijn een land van gemiste kansen. Deze nieuwe president kan de kansen aangrijpen met een no-nonsensebeleid”

Asabina vervolgt: “Sinds jaar en dag praat men over inkomsten die we mislopen bij de import en export en bij de douane. En iedereen weet het. Wanneer het systeem de faciliteit creëert en je doet niets eraan dan gaat het blijven.”

Investeren in groeisectoren

Hij stelt dat er moet worden geïnvesteerd in de kern- en kennisinstituten, zoals de Belastingdienst. “Om die inkomsten te verhogen, moet je ook denken aan die groeisectoren van onze economie, want daar moet het geld worden gehaald.”

Asabina noemt als voorbeeld de wet Belasting over de toegevoegde waarde (BTW). “Bij het tanken krijg je nooit een bon, terwijl in de BTW-wet is voorgeschreven aan welke minimale voorwaarden een factuur moet voldoen. Maar er is geen haan die ernaar kraait.”

Ook over andere groeisectoren, waarin moet worden geïnvesteerd, zoals het toerisme, de dienstensector, agro-industrie en goudsector, is Asabina scherp. “Sinds jaar en dag wordt gesproken over ordening van de kleinschalige goudsector, maar niemand die zijn vinger eraan brandt. We zijn een land van gemiste kansen. Deze nieuwe president kan de kansen aangrijpen met een no-nonsensebeleid.”

Aanpassing belastingwetten

Asabina kijkt vooral ook uit naar het belastingplan van de regering. “In het regeerakkoord staat dat de regering gaat voor vereenvoudiging van het belastingstelsel en verlaging van belasting. Daar staan we (als BEP, … red.) 100 procent achter.”

Hij wijst erop dat de belastingwetten achterhaald zijn en noemt onder meer de Invorderingswet, die van het jaar 1800 is, de wetten Inkomstenbelasting (1921), Vermogensbelasting (1945) en Loonbelasting (1981). “We moeten gaan hervormen en actualiseren. Geen wonder dat we een situatie hebben in Suriname, waarbij op grote schaal aan belastingontduiking wordt gedaan”, stelt de parlementariër.

Hij geeft aan dat als de belastingen in percentages van het bruto binnenlands product (BBP) worden uitgedrukt en vergelijken met standaarden in de wereld er een groot verschil te zien zal zijn. “In de ontwikkelingslanden zitten we in de orde van 16 tot 23 procent en de ontwikkelde landen in de orde van 30 procent, maar Suriname zit net onder de 16 procent, omdat we veel belastingen mislopen.” Asabina belooft de behandeling van de hervormingen van de belastingwetten dan ook kritisch te zullen blijven volgen.