‘Anton de Kom Universiteit uitgegroeid tot anker van kennis en nationaal bewustzijn’

Tekst en beeld Edwien Bodjie

PARAMARIBO — “Laten wij onze inheemsen en marrons danken voor hun bijdrage aan onze biodiversiteit, die wij moeten beschermen en actief promoten met onze carbon negatieve status. Daarmee kunnen wij met onze bossen op een duurzame manier inkomsten genereren.” Met die woorden opende politicoloog Hans Breeveld vrijdag zijn diesrede bij de viering van de 57ste Dies Natalis van de Anton de Kom Universiteit.

In zijn presentatie – ‘De onafhankelijkheid van Suriname als proces en als uitdaging’ – van vijftig minuten nam Breeveld het publiek mee op een historische reis van de periode vóór de onafhankelijkheid tot het heden. Hij schetste hoe de weg naar de staatkundige zelfstandigheid zorgvuldig werd voorbereid en verwees naar de verschillende bestuurlijke stappen die eraan voorafgingen. “Onafhankelijkheid is een proces en wel in twee opzichten”, zei Breeveld. “Eerst het proces dat leidt tot het moment van de staatkundige overdracht en vervolgens het proces waarin een redelijke mate van zelfstandigheid van de natie wordt bereikt.”

“Surinamers zijn te veel naar binnen gericht en te weinig bezig met het versterken van het land als geheel”Hans Breeveld

Volgens hem begon dat proces niet in 1975, maar veel eerder. “Hopelijk is nu duidelijk geworden dat de onafhankelijkheid van Suriname niet van de ene op de andere dag kwam. Het is een proces dat begon in 1942, hoewel de gedachte eraan bij sommigen al veel eerder leefde.”

Ondernemerschap

Breeveld stond ook stil bij de rol van het Surinaamse bedrijfsleven. Hij riep het publiek op waardering te tonen voor ondernemers die, ondanks zware tijden, zijn blijven investeren. “Laten wij applaudisseren voor de Surinaamse ondernemers die in de afgelopen vijftig jaar zelfs hun vestigingen in Guyana hebben geopend”, zei hij. “Maar laten we vooral onze midden- en kleinbedrijven blijven ondersteunen, want zij vormen de ruggengraat van onze economie.”

Breeveld noemde de staatsgreep en de daaropvolgende Binnenlandse Oorlog als dieptepunten van de republiek, maar benadrukte dat Suriname veerkrachtig bleef. “Het lukte ons als land om zelfstandig over te gaan van een militair regime naar een burgerregering. Ik zeg bewust niet ‘naar een democratische regering’, want er valt in ons land nog veel te democratiseren.”

Nationale trots

Hij voegde daaraan toe dat Surinamers “te veel naar binnen zijn gericht en te weinig bezig zijn met het versterken van het land als geheel”. “We moeten Suriname weer op de wereldkaart zetten in de geest van Anthony Nesty, die ons in 1988 internationaal op de kaart heeft geplaatst.”

Met een verwijzing naar de woorden van dichter Trefossa sloot Breeveld zijn betoog af: “Strey de fu strey wi no sa frede, Gado de wi fesiman. Heri libi te na dede, wi sa feti gi Sranan”.

Volgens hem drukken deze regels de voortdurende verantwoordelijkheid uit die bij onafhankelijkheid hoort. “Het is niet enkel een historisch feit, maar een opdracht aan elke generatie.”

Blik op toekomst

Bestuursvoorzitter Shanti Venetiaan blikte terug op het afgelopen jaar, dat volgens haar “zowel uitdagend als leerzaam” was. “We hebben opnieuw ervaren hoe zwaar het is om onze universiteit draaiende te houden met beperkte middelen”, zei Venetiaan. “Het uitbetalen van personeel blijft onze grootste zorg. Toch blijven wij bouwen, want investeren in kennis is investeren in de toekomst van Suriname.”

Ze kondigde aan dat de universiteit in 2026 meer zal inzetten op samenwerking met de private sector en internationale instellingen. “We willen onze studenten voorbereiden op een wereld die voortdurend verandert. Dat vraagt niet alleen om kennis, maar ook om weerbaarheid en creativiteit.”

Kenniscentrum

President Jennifer Geerlings-Simons prees de rol van de universiteit in de ontwikkeling van Suriname. “De Anton de Kom Universiteit is in haar 57 jaar uitgegroeid tot een anker van kennis en nationaal bewustzijn. De toekomst ligt in samenwerking tussen wetenschap, overheid en bedrijfsleven. Alleen samen kunnen wij duurzame groei realiseren.”

Geerlings-Simons riep studenten en docenten op om de universiteit verder te positioneren als kenniscentrum in de regio. “Onze universiteit moet niet alleen een plek van leren zijn, maar ook van leiderschap en innovatie.” De viering, die studenten, docenten, bestuurders, familieleden en afgestudeerden op bachelor-, master- en PhD-niveau samenbracht, werd afgesloten met een oproep tot verdere versterking van wetenschap en onderwijs in dienst van het land. Minister Patrick Brunings van Olie, Gas en Milieu vertegenwoordigde collega Dirk Curie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, die was verhinderd.