‘Als u geld heeft genomen, tyari mi moni baka’

President Jennifer Simons benadrukt dat het terughalen van verduisterde staatsmiddelen voor haar regering een grotere prioriteit heeft, dan het enkel vasthouden en vervolgen van verdachten. Het staatshoofd stelde bij de beantwoording van vragen tijdens de behandeling van de algemene politieke beschouwingen in De Nationale Assemblee, dat elke teruggehaalde SRD of US-dollar, opnieuw moet worden ingezet voor publieke voorzieningen zoals onderwijs en schoolonderhoud. Met verwijzing naar de miljoenenfraude bij de Melkcentrale Suriname (MCP) zei het staatshoofd, dat herstel van schade meer effect heeft dan langdurige detentie zonder overtuigende gronden. “Als u geld heeft genomen bij de Melkcentrale, zoveel miljoenen, tyari mi moni baka, want ik kan scholen ermee repareren”, aldus de president.
Hoewel Simons pleit voor een focus op financieel herstel, benadrukte zij dat vervolging niet mag worden uitgesloten wanneer er “hard bewijs” is. President Simons waarschuwde voor het willekeurig aanhouden van personen, iets dat volgens haar, in het verleden is gebeurd. “Het is jammer dat mensen maandenlang zijn opgesloten, terwijl er geen harde zaken tegen hen waren. Dat mag niet gebeuren.” Volgens de president moeten rechtsstatelijke waarborgen onverkort worden gerespecteerd. Alleen wie op basis van aantoonbare feiten in aanmerking komt voor arrestatie en vervolging, mag volgens haar aangehouden worden.
Het staatshoofd ging ook in op de precaire liquiditeitspositie van de overheid tussen januari en april, traditioneel maanden met lage belastinginkomsten. “Belasting komt in mei binnen, dus we weten dat dit de moeilijkste maanden van het jaar zijn.”
De regering wil fiscaal correct blijven opereren en werkt aan de versterking van de Belastingdienst. Burgers en instanties worden opgeroepen hun rechtmatige vorderingen te innen, om zo stabiliteit te bewaren.
De president benadrukte ook dat structurele digitalisering essentieel is voor het terugdringen van corruptie binnen de overheid. Volgens Simons zijn vooral de ministeries van Grondbeleid en Bosbeheer (GBB) en Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) zwaar getroffen. Ze erkende dat eerdere ideeën over checks and balances niet effectief bleken. “Wanneer corruptie van bovenaf komt, werkt een systeem met drie handtekeningen niet meer”, aldus Simons. Daarom moet volgens haar, het openbaar bestuur versneld worden gedigitaliseerd. “Al moet ik geld lenen, we moeten de overheid digitaliseren. Met goede digitalisering kunnen we dat geld binnen twee à drie jaar terugverdienen.”
Het e-Gov-programma is inmiddels gevraagd een inventarisatie te maken van de huidige stand van digitalisering. De president wil dat het moderniseringsproces in 2026 concreet wordt uitgevoerd, met steun van internationale technologiepartners.
Simons voerde aan dat de eerste maanden van haar presidentschap nieuwe inzichten hebben opgeleverd over de toestand van staatsbedrijven. Volgens haar zijn niet alle bedrijven daadwerkelijk verlieslatend, sommigen worden “gewoon leeggestolen”. Het feit dat de grootschalige fraude bij de Melkcentrale niet eerder is gemeld door het ministerie, de bedrijfsleiding of de Raad van Commissarissen noemt zij zorgwekkend. “Dat betekent dat we er niet zomaar van mogen uitgaan dat ook andere staatsbedrijven werkelijk verlieslatend zijn.” Staatsbedrijven die eigenlijk winstgevend zouden moeten zijn, worden nu onnodig met staatsmiddelen ondersteund.
Over de aanpak van corruptiezaken onderstreepte de president dat er geen speciaal tribunaal komt. Zaken moeten via het Openbaar Ministerie verlopen. Ze erkende dat het OM vaker te maken heeft met achterstanden en overbelasting door de vele aangiftes. De regering wil daarom samen met de rechterlijke macht werken aan versterking van het OM. Simons benadrukte dat de strijd tegen corruptie wordt voortgezet, maar dat het land tegelijk vooruit moet blijven gaan. “We gaan door met het herstellen van misstanden in 2026, maar we moeten ook vooruit.”
– door Orsilia Dinge –
 
The post ‘Als u geld heeft genomen, tyari mi moni baka’ ..