‘Afvalbeheer niet alleen overheidstaak’

door

Tekst en beeld Edwien Bodjie

PARAMARIBO — In Suriname belandt het overgrote deel van het afval op vuilstortplaatsen of in het milieu. Nog geen 5 procent wordt hergebruikt. “We ruimen op, maar het probleem blijft bestaan zolang het systeem niet verandert”, meent Glenn Ramdjan, voorzitter van Support Recycling Suriname (Suresur). Hij sprak woensdag in restaurant Spice Quest tijdens de Nationale Beleidsdialoog over zwerfafval in zee.

De bijeenkomst stond in het teken van het Prevention of Marine Litter in the Caribbean Sea Project (Promar). Dit project richt zich op het terugdringen van plasticvervuiling in acht Caribische landen, waaronder Suriname, Guyana, Trinidad en Tobago en de Dominicaanse Republiek. Het initiatief wordt gecoördineerd door een Duitse organisatie en gefinancierd door Duitsland. In Suriname wordt het uitgevoerd door Green Heritage Fund Suriname, in samenwerking met lokale en internationale partners. Het loopt tot december 2026.

“Taakstraffen in plaats van boetes kunnen helpen: laat mensen die afval dumpen meewerken aan schoonmaakacties, zodat ze zien wat hun gedrag veroorzaakt”

Betrokkenheid bedrijfsleven

De beleidsdialoog bracht vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen samen om oplossingen te ontwikkelen voor afvalpreventie en beter afvalbeheer. Daarbij werd gewerkt met een methode van denktank Adelphi, waarbij deelnemers gezamenlijk knelpunten analyseerden en praktische beleidsopties uitwerkten.

Ramdjan noemde voor duurzame vooruitgang de inzet van het bedrijfsleven cruciaal. “Afvalbeheer is niet alleen een overheidstaak. Bedrijven produceren verpakking en moeten dus ook bijdragen aan de oplossing.”

Suresur werkt al met tientallen ondernemingen samen, waaronder Fernandes Bottling, Surinaamse Brouwerij, CIC, Shishado, BPS en Mitra. “Dankzij hun steun hebben we inmiddels meer dan 540 inzamelbakken kunnen plaatsen, verspreid over verschillende districten. Dat netwerk willen we de komende jaren uitbreiden”, aldus Ramdjan.

Verantwoordelijkheid

Belangrijk is het invoeren van verpakkingswetgeving, die producenten verplicht om verantwoordelijkheid te nemen voor het afval dat hun producten veroorzaken. “We willen een systeem waarin de vervuiler betaalt. Bedrijven dragen dan financieel bij aan inzameling, sortering en recycling van hun verpakkingsmateriaal. Dat stimuleert ook de overstap naar duurzamere, herbruikbare verpakkingen.”

Er ligt inmiddels een voorstel voor de oprichting van een stichting voor verpakkingsafvalbeheer, waarin overheid, bedrijven en maatschappelijke organisaties samenwerken. Die stichting zal zorgen voor gescheiden inzameling bij huishoudens en centrale verzamelpunten. “Zo kunnen we het afval beter in kaart brengen en stap voor stap toewerken naar een circulaire economie”, legt Ramdjan uit.

Handhaving en bewustwording

Hoewel initiatieven als World Cleanup Day duizenden vrijwilligers mobiliseren, vindt Ramdjan dat opruimen alleen niet genoeg is. “We moeten ervoor zorgen dat afval niet in het milieu terechtkomt. Dat betekent dat we anders moeten omgaan met productie, consumptie en inzameling.”

Hij pleit ook voor meer handhaving en bewustwording. “Zwerfafval hoort niet bij onze cultuur, maar we moeten het wel zo aanpakken dat mensen leren. Taakstraffen in plaats van boetes kunnen helpen: laat mensen die afval dumpen meewerken aan schoonmaakacties, zodat ze zien wat hun gedrag veroorzaakt.”

Om beter beleid te ontwikkelen, verzamelt Suresur samen met het Promar gegevens over hoeveel en welk soort afval wordt ingezameld. Die info moeten leiden tot een nationale afvaldatabank. “Zonder cijfers werken we in het donker. Als we weten waar en welk afval het meest voorkomt, kunnen we gerichte maatregelen nemen en prioriteiten stellen.”

Ramdjan noemt samenwerking ‘de sleutel’ tussen overheid, bedrijfsleven en burgers. “We zijn allemaal onderdeel van het probleem en dus ook van de oplossing. Als iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, kunnen we een systeem opbouwen dat afval niet als last ziet, maar als grondstof.”

Suresur-voorzitter Glenn Ramdjan tijdens zijn presentatie.