Bijzonder symposium over postkoloniaal erfgoed

door

ROTTERDAM — In het Maritiem Museum Rotterdam wordt op 10 november het symposium ‘Postkoloniaal Erfgoed: Andere Perspectieven’ gehouden, georganiseerd door Diaspora Erfgoed in Beweging. De van Surinaamse origine Aminata Cairo, die faam heeft verworven als klinisch psycholoog én pleitbezorger van de Afro-Surinaamse cultuur, zal deze dag als keynote speaker optreden.

Het bijzondere symposium is onderdeel van een meerjarig onderzoeksproject van de Universiteit Utrecht en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het richt zich vooral op gemeenschappen met een dubbele migratiegeschiedenis, zoals Hindostaans-Surinaamse, Javaans-Surinaamse en Chinees-Indonesische diaspora in Nederland. Hun erfgoedpraktijken, zoals muziek, dans, bloemsierkunst en de herinneringscultuur, blijven vaak onderbelicht binnen musea, archieven en erfgoedbeleid met betrekking tot Suriname en Indonesië.

“De betrokken gemeenschappen zijn al decennialang deel van Nederland, maar hun erfgoed is nog te weinig zichtbaar in musea en collecties. We willen niet alleen erkenning, maar ook duurzame inclusie”

Tijdens het symposium presenteren de onderzoekers de resultaten van de eerste fase van het project, dat zich richt op het erfgoedbegrip zoals beleefd door postkoloniale gemeenschappen in diaspora. Het rapport is gebaseerd op intensieve gesprekken met gemeenschappen en experts en vormt de eerste stap richting een inclusievere erfgoedsector in Nederland.

Ook start officieel fase twee. De onderzoeken moeten erfgoedinstellingen helpen de kennis te verankeren in beleid en praktijk. “De betrokken gemeenschappen zijn al decennialang deel van Nederland, maar hun erfgoed is nog te weinig zichtbaar in musea en collecties. We willen niet alleen erkenning, maar ook duurzame inclusie”, aldus de onderzoekers.

Erfgoed zichtbaar maken

Dit symposium brengt gemeenschappen, onderzoekers, beleidmakers en erfgoedinstellingen samen om andere perspectieven op erfgoed zichtbaar te maken en in dialoog te gaan over de vraag hoe de erfgoedsector inclusiever kan worden. Wat doen culturele instellingen met de verhalen en inzichten die zij deze dag aangereikt krijgen? Hoe verandert beleid, programmering of collectiepraktijk naar aanleiding van deze dag? Na de opgedane contacten en relaties?

“Dit project maakt zichtbaar dat erfgoed niet stopt bij landsgrenzen, maar meebeweegt met mensen, herinneringen en verhalen”, zegt projectcoördinator Tim Cator namens de Universiteit Utrecht. Het is bedoeld om samenwerkingen aan te gaan, kennis te delen en samen te reflecteren. Het is volgens de organisatoren niet alleen een moment van (zelf)reflectie, maar ook een oproep tot actie en voor erfgoedinstellingen om verantwoordelijkheid te nemen. Niet alleen door te luisteren, maar door te transformeren.

Aminata Cairo zal spreken over gedeelde verhalen in een samenleving die nog worstelt met koloniale erfenissen. Zij is in Suriname vooral bekend als de wetenschapper die op aandringen van haar oom, wijlen Wilgo Baarn, gedetailleerd onderzoek heeft gedaan naar de Afro-Surinaamse dans. Ook publiceerde ze via Cultuurstudies een onderzoek naar de wintidans. Zij is daarvoor in 2016 gedecoreerd door de Surinaamse regering met de Orde van de Palm.